Дэлхийн улс орнуудын иргэдийн дунд жил бүрийн эцэст явуулдаг “End of the year” нь 1977 оноос хойш хийж буй том цар хүрээтэй судалгаа юм. Уг судалгааг “WIN Gallup International” байгууллагаас зохион байгуулдаг. Энэхүү “WIN Gallup International” байгууллагын гишүүн MMCG компани Монгол Улсыг төлөөлж уг судалгаанд оролцдог. MMCG компанийн танилцуулж байгаагаар 2015 оны жилийн эцсийн судалгаанд дэлхийн 69 улсын 68 мянга гаруй иргэнийг хамруулж, цагаачлалын асуудалд хандах хандлагыг гаргажээ.
Цагаачлалд хандах хандлагаар авч үзвэл 69 улсын 42 нь цагаачид өөрийнх нь нутагт ирж ажиллаж, амьдрах нь муу зүйл хэмээн үздэг гэж гарчээ. Харин 27 улс нь цагаачид нутагт нь ирж ажиллаж, амьдрах нь сайн зүйл хэмээсэн байна. Цагаачлалд таатай ханддаг эхний арван улсад БНХАУ, Пакистан, Этиоп, Вьетнам, Конго, Гана, Нигери, Бангладеш, Исланд, Саудын Арави гэх улс орнууд багтсан байна. Харин цагаач иргэд эх оронд нь аж төрөх муу гэж үздэг арван орноор Тайланд, Ирак, Иран, Монгол, Словен, Босни Герцеговина, Эквадор, Болгар, Алжир, Ливан гэх орнууд оржээ.
Судалгаанд хамрагдсан дэлхийн 69 улсыг нэг хүнд ноогдох жилийн дундаж орлогын түвшнээр нь гурван бүлэгт хуваасан байна. Орлогын түвшин өндөр улсын иргэд ажиллах хүчний цагаачлалын асуудалд эерэг байдлаар хандаж байхад орлогын түвшин доогуур улсын иргэд уг асуудалд сөрөг хандлагатай байгаагаа илэрхийлсэн байна.
Орлогын түвшин доогуур улсуудаас эерэг хандлагатай улсад Пакистан, Этиоп, Вьетнам, Конго, Гана гэх орнууд орсон бол сөрөг хандлагатай улсад Палестин, Гүрж, Косова оржээ. Орлогын түвшин дундаж улсаас цагаачлалд эерэг хандлагатай нь БНХАУ, Мексик, Перу гэх улс орнууд байсан бол сөрөг хандлагатайд Ливан, Болгар, Алжир, Эквадор, Монгол, Иран, Ирак, Тайланд улсууд нэрлэгдсэн байна. Харин өндөр орлоготой улсаас цагаачдад эерэг хандлагатай нь Исланд, Саудын Арави, Финланд, Швед, Канад орсон бол сөрөг хандлагатайд Дани, Австри, Их Британи, Австрали, Хонг конг орсон байна.
Ойрхи Дорнодын улс орнуудын тогтворгүй байдлын улмаас Европын улс руу чиглэсэн дүрвэгсдийн тоо нэмэгдсэнтэй холбоотойгоор Европ тивийн улс орнууд цагаачлалыг хамгийн ихээр эсэргүүцэж байгаа аж. Харин Африкийн улс орны иргэд гадаадын цагаач ажилчдад таатай хандлагатай байна. Ойрхи Дорнодын хямралын нөлөөгөөр олон хүн нутаг орноо орхин дүрвэн гарч байгаа хэдий ч, эдгээр улс орны иргэд өөрсдийн эх оронд нь гадаадын цагаачид ажиллаж амьдрахад сөрөг хандлагатай байдаг аж.
Монголчууд хамгийн ихээр ажиллаж амьдардаг АНУ-ын иргэд гадаад цагаачдад харьцангуй таатай хандлагатай байдаг бол Өмнөд Солонгос улсын иргэд гадаад ажилчдад тийм ч таатай ханддаггүйг судалгааны үр дүн харуулжээ.
Монголчуудын сурч, ажиллаж, амьдрах хандлага сүүлийн жилүүдэд нэмэгдсээр байгаа Австрали улсын иргэд цагаач хүмүүст сөрөг хандлагатай байдаг аж. Канад улс нь уур амьсгалын хувьд Монгол оронтой адил дөрвөн улиралтай байдаг учир монголчуудын хувьд ажиллаж амьдрахад таатай улсын нэг болоод байна. Судалгааны үр дүнгээр Канадын иргэд цагаач ажилчдад эерэг хандлагатай гэж гарчээ. Их Британи улсын иргэд Европын бусад орны адил Ойрхи Дорнодын улс орны дүрвэгсэдтэй холбоотойгоор гадаадын цагаач ажилчдад дургүй аж.
Монгол Улсаас Швед улс руу цагаачлах иргэдийн тоо 2000 оноос өмнө цөөн байсан бол 2001 оноос огцом нэмэгдэж албан бус тоогоор 6000 гаруй болсон байна. Шведийн Вант улсын иргэд цагаач ажилчдад эерэг хандлагатай байдаг гэнэ. Монголчууд зах зээлд нэвтэрснээс хойш сурч, ажиллахаар Герман улсыг зорих нь цөөнгүй болсон. Герман улсын иргэд цагаач ажилчдад харьцангуй эерэг хандлагатай. Мөн дэлхийд хүн амын өсөлтөөр тэргүүлж байгаа манай урд хөрш Хятад улсын иргэд цагаач ажилчдад хамгийн таатай ханддаг гэсэн үр дүн гарчээ
Эх сурвалж: Өдрийн сонин