Тал шил винондоо цохиулж «накаут»-нд орох шахсан Батыг дөлгөөхөн урсах Туул голын урсгал унтуулах гэж байгаа аятай бүүвэйлэн шуугина. Харин голын усанд шумбах бүсгүй хүний нүцгэн бие цогцос тогонд цохиулах мэт гүйдэл гүйлгэн нойрыг нь сэргээнэ. Өдрийн халуун наранд нозоорсон нь санаанд орж дээр нь дотроос нь бүлээн дарсны элч төөнөж байхад бүсгүй усанд удаан байгаад баймаар санагдана. Машины гэрэл нэлийтэл тусч, эр хүний тачаалын харц нэвтлэх шахам төөнөж байгааг мэдрэх тусам бүсгүйн сэрэл хөдлөн доод эрхтэнээ зөөлөн илэв. Усны зөөлөн урсгал сэрэл тачаалыг нь улам нэмэгдүүлж, хүйтэн усанд байгаа хэдий ч тачаалын халуунд хөлс нь бурзайх шиг болов. Батыг усанд шумбан орж ирээд бахь шиг хатуу гараараа хамаг биеийг нь илэн таалж эзэмдээсэй хэмээх хүсэл түүнийг ороожээ. Тэгж бодохын сацуу яагаад түүнийг усанд орж ирэн хүслийг нь гүйцээхгүй байгаа юм бол гэх айдас басхүү тайван байлгасангүй. ижил хүйстэн үү, эсвэл би таалагдахгүй байна уу. Миний байдал хэтэрхий илэн далангүй байгаа юм болов гэх элдвийн бодол толгойд нь эргэлдэнэ. Тэгснээ өдөр намайг дөнгөж ирэхэд тэр намайг нэг л жигтэй нүдээр харж, харцаараа миний бие цогцсыг илж таалж байсан даа хэмээн гайхах бодол зэрэгцэв. Усанд удаан байх тусам түүнд нэг л эвгүй санагдаад машин руугаа харав. Машины урд талын хурц гэрэлд кабин дотор байх хүний үйл хөдлөл харагдахгүй учир бүр ч тээртэй санагдаж байлаа. Ингээд тэр гарахаар шийдэв. Хэдхэн мөчийн өмнө судсаар нь лугшиж байсан дур хүслийн оргилуун цус ширгэсэн мэт алга болжээ. Тэрээр уснаас гарах гэж эрэг рүү тэмцчихдээ машинаас нүдээ үл салгана. Түүнийг эрэг дээр гарахын даваан дээр хөлнөөс нь ямар нэгэн зүйл татах шиг болсонд муухай орилон хойш саван унав. Усанд унасангүйгээр барахгүй агаарт нисэх шиг болж айх ичих нь голын урсгалтай хамт баруун зүг талийж одлоо. Бат түүнийг бадриун гap дээрээ өргөн урсгал сөрөн алхаж байгаа нь олзоо бариад омог төгөлдөр зогсож буй арслан аятай.
Би чамайг айлгачихав уу даа хэмээн гүнзгий басхүү хүнд амьсгаадан өгүүлэв. Батын нэг гар бүсгүйн хөхний харалдаа барьж нөгөө гар нь согооных шиг нарийн шилбэнийх нь доохно талаас атгажээ. Цочсоноосоо болж зүрх нь түргэн түргэн цохилж, эр хүний тэвэрт байгаагаа мэдэрч амьсгал нь түргэснэ.
Шөнийн тэнгэрт мэлтийх одод, голын ус мөнөөх хоёрын байр байдлыг гадарласан бололтой аниргүйтнэ. Бат түүнийг өргән голын эргийн ногоон зvлгийг чиглэв. Удахгvй болох учралыг бодох тусам тэр хоёрын амьсгал тvргэсэн хамаг бие нь халуу дүүгнэ.
Адам, Ева хоёрыг бурхан тэнгэр анх бүтээхдээ ийм л байдлаар бий болгосон болов уу хэмээн зүйрлэмээр. Бат бүсгүйг тэврэн өөртөө наахад гангар шаазан шиг хатуу хоёр хөх цээжийг нь жад мэт хатгаж, хариуд нь түүний доод эрхтэн сэлэм адил чичилнэ. Түүний гар алгуурхан дээшилж доошлох нь зургаа чухам хаанаас эхлэхээ олж ядах зураач адил. Нандин эрхтэнээ хэнээс ч нуулгүй зогсох эр, эм хоёр оройн сэрүүнд чийгтсэн зүлгэн дээр хэвтэн бие биеэ үнсэж үнгэлнэ. Саяхан тайван байсан хоёр хүсэл гэнэт оргилох нь энә үү гэлтэй. Залуугийн гар энд тэндээс нь аяархан базах тоолонд бүсгүй тэр хэмнэлээр намуухан гиншинэ. Өдрөөс хойш тэр хоёр энә л мөчийг тэсэн ядан хүлээж байснаа үйл хөдлөл, үг хэлээрээ ойлголцов. Бат түүний хүзүү, цээж, хөхнийх нь хооронд хэлээ гүйлгэн зөөлөн үнсэхдээ «Миний лусын дагина» хэмээх гуравхан үгийг л зогсоо зайгүй шивнэсээр. Батын хәл улам доошилсоор л. Харин бүсгүй тэгэх тусам~доор нь байж ядан займчина. Нууцхан эрхтэнээ тэнгэрт гэрэлтэх оддод гайхуулан байдгаар нь ил гаргажээ. Бүсгүй Батын нурууг базлан нуруун дээрээ эмээл тохуулаагүй эмнэг хангал мэт тогтож ядна. Цээжний гүнээс гарах амьсгаагаар хурдан хийгээч хэмээн шивнэв. Нэг их удаан хүлээлгэлгүй Бат өнөөхөө шургууллаа.
Хэрэв ингээгүй бол бүсгүй нь галзуурах байсан биз ээ. Туул голын ногоон хөндийд нэгэн бөглүү дуу гарсанаа лавшруулан сонсвол нэгэн хэмнэлтэй гүн амьсгалаар солигдох нь тэр. Нүцгэн бие нь шөнийн зөөлөн салхинд хатаж, харин оронд нь хоёр биеийг хөлс бүрхэж, дөнгөж ургаж буй ногоон дээр шүүдэр аятай тогтож байв. Бат аяархан нэг хэмнэлтэй хөдөлнө. Хааяахан хэмнэл алдагдаж хоёр нүцгэн биеийн хооронд цохилцох чимээ алдарна. Батын хувьд лусын дагинатай энә ажлыг хийж байгаадаа итгэж ядан хөдөлнө. Бүсгүйн хоёр хөлийг өөд нь өргән нуугай руу нь сэлэмээ тултал нь хийхэд хамтрагч нь биеэ чангалсанаа аажуухан сулруулан өөдөөс нь угтуулан хөдөлж эхлэв. Ертөнцөд төрлөө олон төрсөндөө энә хоёр хүн дүрстэн туйлаас их таашааж, зөвхөн энә хормыг бүү дуусаасай гэсэн шиг ихэд хичээнгүйлэн хөдөлнө. Батад өөрийнхөө туулж өнгөрүүлсэн амьдрал, учирсан бүсгүйчүүдээсээ хуримтлуулсан туршлагаа энә удаад бүгдийг нь гаргая гэсэн бодол төрж түүнийг эргүүлэн харуулж, дөрвөн хөллүүлэн араас нь цохиж эхлэв. Энә байрлал бүегүйд таалагдахгүй байгаа бололтой эргэж харахыг хүсч байгаагаа хэлэв.
Хэдэн удаа хvчтэй угсруулан хөдөлсний дараа Бат бүсгүйг өд шиг хийсгэх шахан өргөснөө дээрәэ гaрган суулгав. Тас харанхуй байсан ч хүрэлцэх эрхтэнээрээ бие биеэ мэдэрч, хэн нь юу хүсч, ямар байрлал таалагдаж байгааг’ хэлүүлэлтгүй мэдэж байв.
Бүсгүйн хувьд булчинлаг эрийн дээр гарч, доодох эрхтэндээ түүний бахархалыг атган өөрийн дураар хөдөлж байгаадаа нэн таатай байгаа нь илт. Уусан вино гарч, уснаас авсан эрч хүч нь туйлдаж хамаг бие нь тамирдаж байгаа нь дур тавих гэж байгаагийн шинж байв. Батын ч гэсэн амьегаа дээшилж, юу юугүй цагаан идээгээ цацах дөхжээ. Гэвч эр хүн гэсэндээ хичээж, нандин шингэнээ тиим ч амархан тавичихыг хүссэнгүй. бүсгүй түүний энә байдлыг анзаарах ухаангүй болтлоо тачаадаж, үс толгой хөхнийхөө толгойг хоёр гараараа оролдон хөдөлгөөнөө улам түргэн болгосоор цээж нь задрах нь уу гэлтэй амьегаадан хавийн амьтан сонстмоор чанга гиншсэнээ Батын цээжин дээр урт хар үсээ асгаруулан сулбайлаа. Бүсгүйн гуяыг даган хүний өөрийн нийлеэн бүлээн шингэн урсаж байв. Хосгүй энә жаргалыг амтлахын тулд эр, эм хоёр маш их хүч хәле зарсанаа сая мэдэрч, алжаал юугаа тайлж голын усанд наадахаар хар эрчээрээ гүйлдлээ. Хатан Туулын ус халуун биш ч гэсэн бүлээхэн байлаа.