Өглөө.мн Шинэ өглөө, Шинэ мэдээлэл
Хайр хүндлэл хийгээд монгол өв уламжлалыг дээдлэх эрхэм чанарыг дагуулсан бүсгүйг энэ удаад “Гэргий” буландаа урьж ярилцлаа. Энэ бол УИХ-ын гишүүн С.Жавхлангийн гэргий дуучин Г.Эрдэнэчимэг. Монголын авьяаслаг үзэсгэлэнт бүсгүйчүүдийн нэг гэгддэг түүнийг үндэсний хэв соёлоо сэргээхэд өөрийн хувь нэмрээ оруулж буйг бид бүгд мэднэ. Түүний энгийн хэр нь эгэл ертөнцөд уншигч та түр саатна уу.
-Сайхан намаржиж байна уу. Ярилцах урилгыг маань хүлээн авсан танд баярлалаа. “Монголоороо” төвийн урлан, дэлгүүрээс монгол өв соёл, монгол ахуй ханхалж байна л даа. Таны яагаад урлан нээх болсон талаар яриагаа эхлүүлье гэж бодлоо?
-Намайг “Гэргий” буландаа урьсан танай сонины хамт олонд баярлалаа. Мөн танай сониныг шимтэн уншдаг Монголынхоо ард түмэнд энэ өдрийн мэндийг хүргэе. Ер нь сүүлийн үед хөгшин залуу гэлтгүй бүхий л хүмүүс монгол хувцсаа их өмсөх болсон. Үүнийгээ дагаад урлан ихээр нээгдэж байна. Монголчууд аливаа тэмдэглэлт баяр, ёслолд монгол хувцсаа өөрийн хүссэн хэв маягт оруулан өмсөх болсон нь сайшаалтай.
Аль болох дотооддоо үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнийг хэрэглэх нь улсын маань эдийн засагт ч эерэг нөлөөтэй. Цаашдаа олон сайхан урлан нээгдэж монголчуудыг монгол хувцсаараа хувцаслаасай гэж хүсэж байна. Манай “Монголоороо” төв дан ганц монгол хувцас хийгээд зогсохгүй уртын дуу, морин хуурын сургалт хичээллүүлдэг. Мөн эсгий эсгийрүүлэх, ширмэл ширдэг ширэх сургалт явуулж байгаа. Би бодохдоо эсгийг малгай цүнх, бээлий гэхээсээ илүү ширмэл ширдэг болон олбогт хамгийн тохиромжтой гэж үздэг. Нэг ёсондоо бэлэн ноосоо эсгийрүүлэх аргад сургадаг.
Морин хуурын сургалтад маань ихэвчлэн хүүхдүүд, харин уртын дууны ангид оройн цагаар насанд хүрсэн хүмүүс сонирхлоороо хичээллэдэг. Харин ширмэл ширдгийн сургалтад гэртээ байгаа ээжүүд ихэвчлэн суралцдаг. Манай урлангаар үйлчлүүлж буй иргэдийг харахад 30-50 насныхан их ирдэг. Би ээждээ манай үйлчлүүлэгчдийн дийлэнх нь 50 орчим насныхан байна гэхэд ээж маань “Ёстой сайн байна” гэсэн. Яагаад гэхээр энэ насны хүмүүст зориулж хэн ч юм хийдэггүй гэнэ. Яг аваад өмсье гэхээр тэдний сэтгэлд таарсан хувцас олдохгүй байдаг юм билээ. “Ийм насны хүмүүсийг хувцаслаж байвал сайн байна” гэсэн. (Инээв)
-“Монголоороо” төвийн урлан бусад урлангаас онцлог хэнд ч ил харагдах юм?
-Дээлийг түүхэн болон монгол хувцас гэж ангилдаг. Монгол хувцсыг өдөр тутмын загварт оруулж буй нь манай урлангийн онцлог. Жишээлбэл, сорочки, монгол цамц хоёрыг өмсөхөд ямар ч ялгаагүй харагдахаар хийхэд оршино. Дээрээс нь олдворууд байдаг. Өнгөрсөн зун манай урлан XV дугаар зууны үеийн хатны могол дээлний олдворыг сэргээж урласан.
Манай төвөөр үйлчлүүлж буй бүсгүйчүүдийн дийлэнх нь энэхүү могол дээлийг түлхүү захиалах болсон. Үүний дараа адидастай олдворын дээлийг нь сэргээсэн. Хэдийгээр бүрэн эхээр нь сэргээгүй ч зах болон бусад деталь хэсгийн санааг энэхүү дээлнээс авсан.
-Яагаад олдворын дээлнээс санаа авна гэж. Их сонирхолтой байна шүү?
-Учир нь бидний өвөг дээдэс маань бүгдээрээ л монгол дээл өмсөж ирсэн. Тухайн хувцас өдөр тутам хэрэглэх тусмаа төгс болдог. Дээлийг өмсөхөөр зах нухдаг ч юм уу, ханцуй нь чөлөөтэй биш болохоор хэрэглээнээс хассан байх. Тухайн үед яагаад энэ дээлийг өмсөж байсан эсэхийг судлахад маш гоё биед эвтэйхэн, оёход хялбар, дээрээс нь үзэмжтэй төгс шинжтэй байсан. Тийм учраас олдворын дээлнээс санаа авч эсгүүр болон оёдлоо гаргах нь зөв гэж үзэж байгаа. Мөн олдвороос санаа авч байгаа нь өвөг дээдсээс өвлөж ирсэн уламжлалтай дээлийг өвлүүлж үлдээх зорилготой. Манай урлан өдөр тутмын монгол хувцас хийж байгаа нь нэлээн онцлогтой.
Үргэлжлэлийг энд дарж уншина уу
