Өглөө.мн Шинэ өглөө, Шинэ мэдээлэл
Хөвсгөл аймгийн Засаг даргын тамгын газар, Алаг-Эрдэнэ сумын Засаг даргын Тамгын газар, Хөвсгөл аймгийн Бэлчээр ашиглагчдын холбоо, Хөнгөн үйлдвэрийн судалгаа хөгжлийн хүрээлэн, Аймгийн ХХААГ, БОАЖГ, Соёл урлагийн газар, Мал эмнэлгийн газар, Хатгал тосгоны Захирагчийн ажлын алба, “Жинст Мөрөн” компани хамтран Сарлагийн наадмыг 5 дахь жилдээ 2023 оны 7 дугаар сарын 20, 21-ны өдөр Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ сумын 5 дугаар багийн нутаг Далан булагт амжилттай зохион байгууллаа.
Сарлаг үхрийн ашиг шимийг нэмэгдүүлэх, малчин иргэдийг дэмжих, бүтээгдэхүүнийг зах зээлийн эргэлтэд оруулах, аялал жуулчлалын эвэнт болгон хөгжүүлэх зорилгоор 2014 оноос эхлэн “Сарлаг наадам”-ыг зохион байгуулж байна.
Энэ жилийн наадмыг 3000 гаруй дотоод, гадаадын аялагчид, нутгийн малчид, иргэд үзэж сонирхлоо.
Хөвсгөл аймгийн Засаг дарга П.Лхагважав:Бид Аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх улирлын хамаарлыг багасгаж гадаад дотоодын жуулчдыг татан оролцуулах, төр хувийн хэвшил, ТББ-ын хамтын ажиллагааг сайжруулах, аялал жуулчлалын салбараас нутгийн иргэдэд орох орлогыг нэмэгдүүлэх, зорилгоор “Сарлаг наадам” эвент арга хэмжээг 5 дах удаагаа амжилттай зохион байгууллаа.
Цаашид Улсын хэмжээний эвент арга хэмжээ болгон хөгжүүлэхээр зохион байгуулж байгаагаараа онцлог юм.
Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ сумын Засаг даргын тамгын газрын дарга Ё.Даваа “Сарлагийн наадмыг Хөвсгөлд зочлох жилийн хүрээнд аялал жуулчлалын брэнд бий болгох, сарлагийн сүү, цагаан идээ, сарлагийн мах, дотор махыг зах зээлд нийлүүлэхээс гадна ашиг тусыг нь ойлгуулах, судалгаа, эрдэм шинжилгээний ажлыг эхлүүлэх, хөх сарлагийг үржүүлэх зорилгын хүрээнд зохион байгууллаа. Бид хөх сарлагийн бухыг малчдадаа өглөө. Гурван жилийн дараа сарлагаа буцааж аваад дараагийн малчдад өгөх гэрээтэйгээр хөх сарлагийг үржүүлж байна. Европын орнуудад сарлагийн цагаан хөөврийг өндөр үнээр борлуулах судалгааны ажил хийгдсэн.
Хөвсгөл аймагт үйл ажиллагаагаа явуулдаг “Жинст мөрөн” компани сарлагийн хөөврөн бүтээгдэхүүнээ Европын орнуудад сурталчлах ажлыг хийж байгаагаас гадна Герман улсад Сарлагийн хөөврөн бүтээгдэхүүний дэлгүүр нээж байгаад бид бүхэн сэтгэл өндөр байна. Мөн малчид маань ч гэсэн сүүлийн үед сарлагийн хөөврийг маш сайн самнаж өгч байна.
2017 онд нэг тонн хөөвөр авч байсан бол өнөөдөр 3 тонн хөөврийг зөвхөн Алаг-Эрдэнэ сумын малчид нийлүүлж буй. Хатгал тосгоны малчидтай нийлээд нийт 5 тонн хөөврийг ченжээр дамжуулахгүй үндэсний бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгчдэдээ өгч байгаад бид ихэд олзуурхаж байна” гэсэн юм.
Хөвсгөл аймгийн 22 сум, нэг тосгон нийт 170 мянга гаруй толгой сарлаг маллаж байна. Наадмыг зохион байгуулагч Алаг-Эрдэнэ суманд гэхэд л нийт үхрийн 90 хувь нь сарлаг юм байна.
“САРЛАГ НААДАМ-2023″ -аар үндэсний бөх, сарлаг бугуйлдах, сарлаг булгиулах, сарлагийн сүүтэй үнээ шалгаруулах тэмцээн, сарлаг үхрийн уралдаан, сарлагийн сэдэвт шүлгийн тэмцээн зэргийг зохион байгуулж, шилдгүүдээ шалгарууллаа.
Сарлаг булгиулах тэмцээнд 52 залуу өрсөлдсөнөөс :
Тэргүүн байранд эмнэг сарлагийн нуруун дээр 38 сeкунд тогтсон Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ сумын малчин Н. Мөнх-Эрдэнэ,
Дэд байранд 21 сeкунд тогтсон Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ сумын малчин Д. Мягмар
Гуравдугаар байранд 18 сeкунд тогтож булгиулсан Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ сумын малчин Ц.Өсөхбаяр тус тус шалгарлаа.
Сарлаг бугуйлдах тэмцээнд Хөвсгөл аймгийн 113 залуу амжилттай оролцсоноос тэргүүн байранд Хөвсгөл аймгийн Бүрэнтогтох сумын малчин Б.Ган-Эрдэнэ, дэд байранд Алаг-Эрдэнэ сумын малчин Г.Баянмөнх, гуравдугаар байранд Бүрэнтогтох сумын малчин Э.Өсөхбаяр орлоо.
“Сарлагийн сүүтэй үнээ” шалгаруулах тэмцээнд 14 саальчин бүсгүй оролцсоноос тэргүүнд байранд хар сарлагаасаа 3.4 л сүү саасан Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ сумын саальчин Ф.Баасансүрэн, дэд байранд эвэрт хараасаа 2.8л сүү саасан н.Мандахбаяр, цэнхэр сарлагаасаа 2.4л сүү саасан н. Баяржаргал нар гуравдугаар байранд шалгарлаа.
“Нэг сарлагаас нэг саалтаар 2, 3 л сүү саах нь ховор. Архангай аймагт 3.7 л сүү гардаг сарлаг байдаг гэсэн. 2017 онд манай сумын саальчин 3 л сүү сааж байсан. Eр нь дунджаар нэг сарлагаас 1 л сүү гардаг” гэж Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ сумын Тамгын газрын дарга ярив.
Сарлаг үхрийн уралдааны:
Тэргүүн байранд
П. Идэрзаяагийн бор сарлаг,
Дэд байранд
н.Энхтүвшингийн харлаг сарлаг,
Гуравдугаар байранд
н.Ядамсүрэнгийн цагаан хайнаг сарлаг
“Сарлаг үхрийн уралдаан”-д амжилттай оролцсон.
Үзэх, сонирхох арга хэмжээтэй, нутаг орноо, мал аж ахуй, малчдын ажил хөдөлмөрийг сурталчилсан, хөдөөгийнхөнд урам өгсөн сайхан наадам боллоо гэж оролцогчид сайшаагаад ирэх жил эртнээс сурталчилж, олонд хүргэх, олон жуулчныг хамруулах санал гаргаж байв. Тус наадамд Эрдэм шинжилгээний зарим байгууллага, “Жинст Мөрөн” зэрэг компани сарлагийн хөөврөн бүтээгдэхүүнээ борлуулж сурталчиллаа.
