Албан тушаалд томилогдох виз буюу намын батлах

УИХ-ын чуулганаар Улстөрийн намуудын ту­хай хуулийг яаравчлан, хэлэлцэж батлахгүй бол гурван саяд дөхөж яваа цөөхөн монголчууд нам­чирхах үзлээр нэгий­гээ яаж ч мэдэхээр болжээ. Саяхан болсон хэвлэлийн хурлын үеэр л намаа өмөөрсөн хөгшин, намдаа өширхсөн залуу хоёр зодолдож, бу­лайгаа дэлгэсэн.

Уг нь хуульд улстөрийн намыг “Монгол Улсын Yндсэн  хуульд  заасны  дагуу нийгмийн ашиг со­нирхол болон хувийн үзэл бодол, улстөрийн үйл ажиллагаа явуулах зо­рилгын үүднээс сайн ду­раараа эвлэлдсэн Монгол Улсын иргэдийн нэгдэл мөн” хэмээн заасан байдаг. Гэтэл өдгөө энэ ойлголт нь аливаа албан тушаалд томилогдох виз, гэмт хэргээс хамгаалдаг “чөлөөт бүс” болж хувираад байна.

Тодруулбал төрийн албанд ажилламаар бай­вал эрх барих магадлал өндөртэй намд элсэж, бат­лахыг нь халааслан, бага­гүй хөрөнгөөр хандив өргөх шаардлагатай. Хэрвээ бо­ломжийн албан тушаал хүсвэл бусдаас арай өөрөөр хандаж, дарга нартай ша­дарлаж, дагалдан баясах хэрэгтэй бололтой.

Цагаан цаасан дээр хар бэхээр  бичээгүй  ч   улстөрийн намын ги­шүү­дийн зүрх нь “батлах” гэж цохилон, албан тушаал, даргын сэнтийгээр сэтгэлээ жи­гүүрлэн амьдардаг бол­жээ. Түүгээр ч зогсохгүй  намууд олон нийтэд  та­нигдсан хү­мүүсээр ги­шүүдийн хү­рээгээ тэлж, хэдэн зуун, мянган гишүүн­тэй хэмээн чангаар зарлах нь нэг төрлийн бахархал нь болоод байгаа.

Түүнчлэн нам хооронд буу­хиа аян өрнүүлчихсэн мэт намаас нам руу урвах нь хэвийн үзэгдэл болсон. Үүнийгээ их цэвэрхэнээр буюу үзэл бодол нийлээгүй, бод­соноос маань өөр арга ба­рилаар ажилладаг нам байна хэ­мээгээд энэ л монгол­чуудын төлөө дуу­­­га­рах  нам байна хэ­мээн өөр нэг улстөрийн “бүлэглэлийн” гишүүн бо­лох жишээтэй өдөр хо­ногийг өнгөрүүлж байна.

Өнгөрсөн долоо хоногт л гэхэд МАН-аас МАХН-д Дэлхийн аваргатай хамт 200 хүн элслээ л гэсэн. Хоёрхон хоногийн дараа Дэлхийн  аварга нь “намд саналаараа элсээгүй” хэмээн бууж өгчихсөн явсан. Араас нь Чөлөөт бөхийн  холбооныхон дарам­талс­наас ийм хэрэг үүслээ гэх тайл­барыг МАХН-ынхан өгсөн.

Тэгвэл МАХН дахиад л “хоморголон” элсүүлэх арга хэмжээ авахаар шийдэн 400 гишүүн шинээр элсэхээр боллоо гэдэг зарыг олон нийтэд тараагаад байна. Тэдгээрт нь МАН-аас гадна АН-аас “урвагчид” яваа юм байх.

Ийн намаас намын хооронд батлах өвөртлөн хэсэх нь мөн чанартаа бол мөнөөх л албан тушаалын бялуу горилох арга. Түүгээр ч зогсохгүй аль ч намын үед аргаа олоод амьдарчих санаатай, сэргэлэн гэр бүл бол эхнэр, нөхөр, хүү, охин гээд бүгд өөр өөр намын гишүүн байх шилдэг тактиктай амьдарч байх жишээтэй. Энэ мэтийн гэр бүл өнөөгийн парламентад ч байгаа.

Азийн цээжинд орших монгол­чууд бид газар нутаг томтой ч хэдүүлхэнээ шүү хэмээн шогширдог хэрнээ намчирхах үзлээс болж хөнжилдөө хөлөө жийлцэх нь хөндлөнгийн хөршүүдэд амархан хоол мэт харагддаг гэдгийг туршлагатай гэгддэг улстөрчид хэлсээр байгаа.

Тиймээс ч Улстөрийн намын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэх үеэр хатуу гишүүнчлэлийг халъя гэдэг санал нэлээд дэм­жигдэж байгаа нь сайшаалтай л юм. Гэхдээ сэрчихгүй бол сайхан зүүд гэдэг шиг эрхэм түшээд хэлж буй үгнээсээ гэнэт буцахгүй бол шүү дээ.

Намууд хатуу гишүүнч­лэлтэй байснаар итгэл үнэмшлээ тэргүүнд тавихаас илүү эд  хөрөнгө хурааж болох эвтэйхэн албан тушаалын төлөө эвлэлдсэн Монгол Улсын иргэдийн нэгдэл болж хувираад байна.