Монголчууд бид “Шүд эрүүл бол бие эрүүл” гэж ярьцгаадаг. Бага насны хүүхдийн сүүн шүд хэдий чинээ эрүүл ургана төдий ясан шүд ургахад сайнаар нөлөөлдөг байна.
Манай эцэг эхчүүд хүүхдийн сүүн шүдийг дахин ургах юм чинь гээд нээх их ойшоодоггүй. Энэ нь үнэхээр буруу зүйл юм. Тиймээс хүүхдийн сүүн шүдийг сайтар арчилж хамгаалж байх нь чухал юм.
Хүүхэд 3 нас хүрэхэд сүүн шүд нрь шүдэлж доороо 10, дээрээ 10 шүдтэй болсон байдаг.
Яагаад сүүн шүдийг хамгаалах ёстой вэ?
• Хүүхдийн шүд хорхойтвол маш хүчтэй өвддөг
• Хорхойтсон сүүн шүдийг авахад араанууд нь урагшаагаа түрж ургах ба ясан шүд ургах зай багасах бөгөөд байнгын шүд \ясан шүд нь\ далий мурий, давхар үзэмж муутай ургадаг байна.
• Өвдөж хорхойтсон сүүн шүд нь ясан шүдний ургалтанд муугаар нөлөөлөх ба байнгын шүдийг гэтээж өвчилүүлдэг байна.
• Хорхойтсон сүүн шүд нь маш их бактеритай байдаг тул ясан шүдэнд халдварладаг байна.
• Мөн түүнчлэн шүд өвчилсний улмаас хүүхдийн шүдийг авснаас болж зарим үгийг буруу хэлэх гэх мэт хэл ярианы хөгжилд муугаар нөлөөлдөг
• Шүдний буруу гаж хөгжилөөс үүдэн хүүхдийн эрүү нүүрний хэлбэр төрх нь алдагддаг гэх мэтчилэн сөрөг үр дагаварууд гардаг байна.
Тиймээс хүүхдийн сүүн шүдийг багаас зөв зүйтэй арчлах нь чухал юм.
Сүүн шүдийг хорхойтоос хамгаалах
• Хүүхдийн сүүн шүд 6 сартайгаас эхлэн ургадаг ба энэ үед хүүхэд хөхөө хөхөж байдаг тул өдөр шөнөгүй хөхүүлэхээс зайлсхийх хэрэгтэй ба учир нь хөхний сүүнд нян үүсгэдэг кариес их хэмжээгээр агуулагддаг байна.
• Хоол хүнсийг амаараа дамжуулан өгөх нь хүүхдийн аманд кариесын нянг халдваруулдаг байна. Үүнээс үүдэн хүүхдийн шүд хорхойтох эх үүсвэрийг тавьдаг байна.
• Бага насны хүүхдэд аль болох чихэр болон чихэрлэг зүйлсийг бага өгөх хэрэгтэй. Учир нь хүүхдийн шүд цоорход нөлөөлдөг байна. Хэрвээ хүүхдэд чихэр өгөх бол хоолны дараа өгөх нь тустай байдаг. Чихэр печень зэрэг чихэрлэг болон зөөлөн хоол хүнс хүүхдэд идүүлэх нь хүүхдийн шүлсийг өтгөрүүлж шүдэнд илүү их нян бактери хуримтлагдаж үржих таатай орчинг бүрдүүлдэг байна.
• Ер нь хүүхдэд гадаад дотоодын болсон болоогүй чихэр шоколад өгч байхаар монголынхоо цагаан идээ тараг сүүг өгч байх нь хэрэгтэй ба цагаан идээг чихэргүй идүүлж сургах чухал юм.
• Хүүхдэд аль болох зажлууртай хатуу ааруул, ээзгий идүүлж эрүүний булчнинг нь сайтар хөгжүүлэх хэрэгтэй. Ингэж зажлуур ихтэй хоол хүнс хэрэглэх нь шүлсний ялгаралыг сайжруулж шүдийг сайтар цэвэрлэж чаддаг байна.
Хүүхдийн шүдийг угаах
• Хүүхдийн шүдийг 6 настай хүртэл та өөрөө угааж өгөх хэрэгтэй. 6-8 нас хүртэл түүнийг шүдээ угаахад туслах хэрэгтэй бөгөөд 9 настайгаас нь эхлээд хүүхдийн шүдийг бие угаалгаж сургах хэрэгтэй.
• Хүүхдийн шүдийг ургаж эхэлснээс хойш хүүхдэд зориулсан зөөлөн сойзоор, зориулалтын хүүхдийн оогоор угаах хэрэгтэй
• Хүүхдийн шүдийг хоол идсэний дараагаар өдөрт 2-оос доошгүй удаа угаах хэрэгтэй
• Хүүхдийн шүдийг нэг удаа угаахдаа 2-оос доошгүй минут угаах ба хүүхдийн хэлийг оогүй сойзоор нь хойноос нь урагш сойздох хэрэгтэй
• Хүүхдийн шүдний сойзыг хамгийн багадаа 3-4 сарын дотор сольж байх нь чухал
• Хүүхдийн шүдийг байнга ажиглаж байх ба 3 сард нэг удаа мэргэжилийн эмчид үзүүлж байх хэрэгтэй.
• Унтахын өмнө хүүхдийн шүдийг угаасны дараа түүнд хоол хүнс идүүлэхгүй байх хэрэгтэй.