SIDS буюу нярай хүүхдийн гэнэтийн үхэл

 SIDS буюу нярай хүүхдийн гэнэтийн үхлийн талаар хүргэж байна. Нярайн гэнэтийн үхлийн гол шалтгаан нь эцэг эхчүүдийн буруу асаргаа, ялангуяа хүүхдийн унтах, хөхүүлэх, тэврэх үеийн буруу байрлалуудаас болдог.

0-9 сартай нярай SIDS тусах магадлал 902 хувьтай байдаг бол 2-4 сартайд 70 хувь болдог байна.

• Хүүхдийг хэзээ ч доош нь харуулж унтуулж болохгүй. Хүүхэд доошоо хараад уйлж байгаад эсвэл унтаж байгаад бүтэх аюултай.
• Хүүхдийн орыг хэт зөөлөн байлгаж болохгүй. Хүүхэд арай том эргэж хөдөлдөг болсон үедээ эргэхдээ доошоо хараад зөөлөн орондоо шигдэн бүтэж үхэх тохиолдол олон.
• Хөхүүлж байхдаа хөхөөрөө дарж бүтээх тохиолдол олон байдаг. Ялангуяа шөнө, ээж нь ядраад хажуудаа хүүхдээ авч хөхүүлээд унтах тохиолдолд. Ингээд л хөхүүлж байгаад цочин сэрэхэд хожимдсон гэдгийг ойлгох болно шүү. Тиймээс шөнө орондоо битгий хөхүүл, өөртөө итгэлтэй байсан ч хэзээ ч болохгүй. Ганцхан шөнө гэлтгүй өдөр ч, ядасан үедээ ч хэвтэж хүүхэд хөхүүлж болохгүй. Ээжүүдийн ихэнхи нь хөхүүлж байхад бие хөх сулран, бие амрахад өөрийн эрхгүй дохиж эхэлдэг байна.
• Хүүхдийн оронд орооцолдоод боогдчихоор янз бүрийн тоглоом байрлуулж болохгүй. 
• Shaken baby syndrome -Хүүхдийг сэгсэрснээс тархины эд эс гэмтэл авч хараагүй болох бүр цаашлаад үхэлд хүрж ч болно. Мөн янз бүрийн чадвараа алдаж оюуны хомсдол, хөгжлийн бэрхшээлтэй болдог. Эцэг эхчүүдийн хүүхдээ сэгсрэх гол шалтгаан нь хүүхдээ үйлах үед хэрхэхээ мэдэхгүйгээс болдог ажээ. Хүүхдээ уйлахад сандарсан эцэг эхчүүд өөрийн мэдэлгүй хүүхдээ сэгсэрч эхэлдэг байна. Эл сэгсрэлт нь томчуудад маш бага мэт санагдах боловч нярайд хүчтэй доргилт мэдрүүлдэг аж. Тиймээс хүүхэд тань уйлаад байвал аль болох тайван байж, сэгсрэлгүйгээр биедээ нааж, намуухан бүүвэйн дуу аялах, уйлаад зогсохгүй бол яаралтай эмчид хандах хэрэгтэй шүү!

“preventioninstitute” эрүүл мэндийн сайтаас орчуулав.

М.Сониуч