Шүүхийн ерөнхий зөвлөл, Эвлэрүүлэн зуучлагчдын зөвлөл, Японы Олон улсын хамтын ажиллагааны Жайка байгууллагатай хамтран хэрэгжүүлж байгаа “Эвлэрүүлэн зуучлах тогтолцоог сайжруулах төсөл”-өөс Эвлэрүүлэн зуучлагчдын хоёрдугаар зөвлөгөөнийг өнөөдөр зохион байгууллаа.
Энэхүү зөвлөгөөнд Эвлэрүүлэн зуучлагчдын зөвлөлийн дарга Д.Тунгалаг “Эвлэрүүлэн зуучлалын өнөөгийн нөхцөл байдал ба цаашид шийдвэрлэх асуудлын талаар мэдээлэл хийсэн юм. Тэрээр “Нэг жилийн өмнө яг л өдийд бид анхдугаар зөвлөгөөнөө хийж байсан бол өнөөдөр хоёр дахь зөвлөгөөнөө хийж байна. 2014 онд шүүх дэх эвлэрүүлэн зуучлагч нар 5122 өргөдөл хүлээн авч шийдвэрлэснээс 2847 нь амжилттай болж байсан. Энэ нь 55 хувийн амжилттай үзүүлэлт байсан бол 2015 оны эхний есөн сарын байдлаар 7542 өргөдөл хүлээн авч шийдвэрлэснээс 4980 өргөдлийгамжилттай шийдвэрлэсэн нь 66 хувийн амжилттай үзүүлэлт юм. Өөрөөр хэлбэл амжилттай шийдвэрлэсэн өргөдлийн тоо өсчээ. Шүүх дэх эвлэрүүлэн зуучлалын ажиллагаа ачаалал ихтэй, өгөөжтэй ажиллаж байгаа нь эндээс харагдаж байна. Улсын хэмжээнд 681 эвлэрүүлэн зуучлагч бэлтгэгдээд байна. Улсын хэмжээнд жилд дунджаар 25-30 мянга орчим иргэний хэрэг шийдвэрлэдэг гэсэн тоо байдаг. Үүний 25-30 хувийг эвлэрүүлэн зуучлах ажиллагаагаар дамжуулж шийдвэрлэж байгаа гэсэн тооцоо байна. Эвлэрүүлэн зуучлах ажиллагаа нь зөвхөн шүүхийн ачааллыг бууруулахаас гадна нийгэмд бас их тустай ажил юм. Монголд эвлэрүүлэн зуучлах ажиллагаа төлөвшлөө. Гэхдээ бидэнд цаашид сайжруулах шаардлага тулгарч байгаа. Эвлэрүүлэн зуучлах ажиллагааны чанарыг дээшлүүлэхэд анхаарах, эвлэрүүлэн зуучлагчдын мэргэжил, мэдлэг, боловсролыг дээшлүүлэхэд анхаарч байх ёстой” гэв.
Мөн Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн Захиргаа, удирдлагын газрын дарга С.Санчир “2015 оны эвлэрүүлэн зуучлалд хандсан байдал” сэдвээр мэдээлэл хийлээ.
Зөвлөгөөний үеэр эвлэрүүлэн зуучлагчид өөр хоорондоо арга барил, туршлага солилцож байв. Тухайлбал Баянгол, Хан-Уул, Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн эвлэрүүлэн зуучлагч Д.Улаан, Орхон аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн эвлэрүүлэн зуучлагч П.Бямбацэцэг, Баян-Өлгий аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн эвлэрүүлэн зуучлагч Р.Асхабыл нар эвлэрүүлэн зуучлалын арга барил туршлагаасаа хуваалцсан юм.
Харин Монголын эвлэрүүлэн зуучлах тогтолцооны тулгамдсан асуудалд Японы туршлагаас суралцах талаар Осакагийн их сургуулийн профессор Ёшино Такаёши илтгэл тавьлаа.
Мөн Монголын худалдаа аж үйлдвэрийн танхимын дэргэдэх Бизнесийн маргааныг эвлэрүүлэн зуучлах төвийн дарга Ч.Гүнждагва “Төрийн бус байгууллага дахь эвлэрүүлэн зуучлал хэрэгжилтийн өнөөгийн байдал сэдвийн хүрээнд, ОТИС-ийн ХЗС-ийн захирал Ц.Алтанцэцэг ” Эвлэрүүлэн зуучлалын боловсролын талаар тус тус илтгэл тавив.
Шүүгчийн зүгээс эвлэрүүлэн зуучлалыг харахад сэдвээр Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Ц.Цэрэндулам илтгэл тавьсан юм. Эвлэрүүлэн зуучлагчдын сонирхлыг татсан бас нэгэн мэдээлэл байсан нь Шүүхийн эвлэрүүлэн зуучлалд явуулсан мониторинг судалгааны тайлан байв. Энэхүү судалгааны талаар МУИС-ийн ХЗС-ийн багш Б.Амарсанаа товч танилцуулаа.
Улсын дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын тэргүүн, шүүгч Х.Сонинбаяр зөвлөгөөнийг хааж эвлэрүүлэн зуучлагч нараас ирүүлсэн саналыг танилцуулж, үг хэлснээр энэ удаагийн зөвлөгөөн амжилттай өндөрлөв.