Оюуны өмчийг мөлжигч “Мобиком”-ыг шүүхдэв

Үүрэн телефоны геган­туудын  нэг,  басхүү   хүнд  сур­тал, болхи байдлаараа олны дургүйцлыг хүргэх болоод нэлээд удсан “Моби­ком” кор­пораци өнөө цагт хэрэг­лэгчдийнхээ эрх аш­гийг зөр­чин, ард түм­ний мөнгийг луйвардаж  бай­га­а­­­­­гаа­раа ний­­гэмд нэ­лээд шуу­гиан тарих боллоо.

Учир нь тэд  сая га­руй хэрэглэгчийнхээ ит­гэл найдварыг алдаж, ар­­гыг нь барах болсоор нэ­гэнт хэвшил болжээ. Ту­­­хайл­­бал “Мобиком” хэ­рэг­­­­лэгч­дээ шулж, уран бү­тээлч­дийн оюуны өмчийг зөвшөөрөлгүйгээр ашигласан тухай хүн бүр л мэдэх болсон. Тэдний энэ шударга бус үйлдэлтэй тэмцэхээр уран бүтээлчид ч эхнээсээ нэгдэж эхэлж байна.

Тэдгээрийн нэг нь  МУГЖ С.Жавхлан юм.

Тодруулбал  тус компани С.Жавх­лангийн уран бүтээ­лийг зарж 300 сая төгрөг­­ийн ашиг  олсон нь тогтоогдсон. Ингэж ашиг олж байхдаа “Монголын бүх хөгжмийн зохиолч, яруу найрагчдын эрхийг хамгаалах холбоо”-нд жилд 10 сая төгрөг өгдөг байжээ. Ингээд гавьяатыг тэмцээд эхлэхээр янз бүрийн хуурамч гэрээ байгуулах са­нал тавьж байсан гэдгийг С.Жавхлан хэлж байсан юм. Хуурамч гэрээ “шахах” заль мэх нь бүтэхгүй болохоор “Монгол контент” гэх охин компанийхаа нэрийг барьж, тус компани руу бүх луйвраа чихэж байгаа та­лаар  өмгөөлөгч Ц.Монгол хэл­сэн юм.

Тиймээс тэдний энэ увай­гүй үйлдлийг тэв­чиж чадахгүй хэмээсэн С.Жавх­лан тэмцлээ үргэлжлүүлсээр байх болно гэдгээ албан ёсоор мэдэгдлээ. Мөн тэрбээр “Мобиком”-ыг гадаадын хө­рөн­гө оруулалттай компани гэж сонссон. Гадаад хүн яаж Монголчуудыг хайрлах билээ. Ашиглаад хаяхаа л бодно. Ийм компаниуд ядуу буурай оронд шургалж орж ирчихээд бүх ард түм­нийг шулж өвдөг дээр нь сөхрүүлдэг. Олон нийт мэдээд ирэхээр хуурамч дампуурлаа зарлаж хэдэн антеннуудаа хаяад гараад явчихдаг шүү дээ” гэв. Ямартай ч уран бүтээл­чийн хэлж буй зүйл бүгд бодит үнэн гэдгийг “Мо­биком” ч өөрсдөө хүлээн зөв­шөөрсөн.

Тиймээс уран бүтээл­чид Оюуны өмчийг мөлжигч “Мо­биком”-той шүүх­дэл­цэ­хээр боллоо.

Мобиком ажил хэрэгч  хүмүүсийг залхаахад хүрч байна

Хамгийн ихээр хэрэглэгч­дийг залхаахад хүрээд байгаа үүрэн телефоноор бас л “Мо­биком” шалгарчээ. Учир нь тэд элдэв урамшууллаар хэрэг­лэгч­дийн тархийг угааж эхлээд нэлээд хэдэн жи­лийн нүүрийг үзэж бай­гаа.

Гэтэл одоо бүр улам улан­гасан хүмүүсийн  ид ажлын ца­гаар илгээдэг “эт­гээд” мес­сежүүдээрээ хэрэглэгч­дийг залхааж эхлэх боллоо.  Өө­рөөр хэлбэл ажил дөнгөж эх­лэх өглөөний хурлын үеэр “Мобиком” хэрэглэдэг хүмүү­сийн гар утас энд тэнд хангинаж  дарга нарын  уурыг хүргэдэг. Бухимд­сан даргынх нь утас ч мөн дуу­гарах бөгөөд хальт харангаа “Өө, бас л моби юу” гээд  утсаа шүүрч аван салгадаг гэх мэт явдлууд өдөр болгон гар­даг нь жирийн үзэгдэл болж байна.

“Мобиком” явцгүй болсныг тус компанийн захирал асан Д.Болор нотолсон

Тус компанийн зүгээс хү­мүүст үзүүлж буй урам­шуулал нь 2500 төгрөгийн үнэтэй картаар утсаа цэнэглэхэд нэмэгдэж ордог 150 төгрөг л байна. Гэтэл бусад үүрэн телефоны ком­паниудын тариф хамаагүй хямд хэрнээ урамшуулал, бонус нь олон. Харин “Мобиком” 150 нэгжээ 300 болгодог нь ийм том компа­нийн хувьд гутамшиг гэж хэлэхээс өөр юу гэх вэ.

Тус компанийн тухайд Монголын үүрэн телефоны салбарт анхдагч болсон учраас хүн бүр сонирхож, тэд­ний сүлжээг сонгосон. Ийм утгаараа олон жил барьсан дугаараа солихгүй бай­хыг хичээдэг олон зуун мян­ган хэрэглэгч бий. Гэхдээ өдгөө анхдагчийн байр суурь тийм ч хүчтэй биш. Бусад сүлжээний өрсөлдөх арга “монополь”-иос арай өөр, уян хатан. “Мобиком”-ыг явц­гүй болсон гэдгийг тус компанийн захирал асан Д.Болор ч нотлоод өгсөн. Тий­мээс хэрэглэгчид  тус ком­паниас  татгалзах эсэхээ шийдэх цаг иржээ.

Түүнчлэн “Мобиком”-ын нэг үйлчилгээ хүмүүсийн уу­рыг багагүй хүргэдэг. Энэ нь төрсөн өдрийн урам­шуул­лын 30 минутын яриа­ны эрх. Учир нь энэ эрх тухайн өдрийнхөө эхлэлтэй зэрэгцэн хэрэгжиж эхлэх нь тун ховор. Зарим хүн бараг хэрүүл хийж байж үдээс хойш, эсвэл орой үдэш л 30 минутын эрхээ эдэлдэг. Зүй нь “Мобиком”-ын дугаарыг авсан л бол тухайн хүнд энэ эрх нээгдэх учиртай. Гэтэл эрхийнхээ дагуу урамшуулал авах эрхтэй хүмүүс биз дээ.

Бид зүгээр л шударга шулуулъя  

Хэрэглэгчид “Мобиком”-оос мөнгөөрөө нэгж худал­даж авчихаад ах дүү, хамаа­тан, найз нөхөддөө өгөхөөр давхар нэгж унадаг. Үүнийгээ харин нөхдүүд “Бид та нарт үйлчилгээ үзүүлсэн болохоор тодорхой хувиа бодож авч байна” хэмээн хариулдаг. Гэтэл тэд биднээс үйлчилгээ үзүүлсний хүү гэж авч байгаа мөртлөө бидний 10 тэрбум төгрөгийг ямар ч хүү­гүй­гээр хаанаа хэрэглж байдаг нь нууц .  Мөн  “Card plus” гэх үйлчилгээг  15 мянган төгрөгөөр сарын турш сүлжээндээ үнэ төл­бөргүй ярих эрхтэй гэдэг ч 20 эсвэл 25 хоноод л эрх нь дуусчихдаг.

Тус компани өдгөө Мон­гол улсын нутаг дэвсгэ­рийн  өнцөг булан бүрт олон салбар нэгжтэй. Өө­рөөр хэлбэл “Мобиком”-ын гэрээт борлуулагч гэсэн тодот­голтой дэлгүүр, “ТҮЦ”-үүд байдаг. Бид тэдгээр гэ­рээт борлуулагчдаас нэгж худал­даж авч, тэд бидэнд зардаг.

“Мобиком”-ын гэ­рээт борлуулагч гэхээр л овоо хэдэн төгрөгний ашиг­тай ажилладаг мэт худал­дан авагчид санадаг. Гэвч “Мобиком”-ын зүгээс хөөр­хий тэдгээр бизнес хийж ам­жиргаагаа дээшлүүлэх гэж байгаа хүмүүст ашиг гэх зүйл өгдөггүй юм байна.

Тэд гэрээт борлуулагчдаар дамжуулж хэдэн тэрбумаар нь ашиг олж байна. Гэтэл “Мобиком”-ын гэрээт борлуу­лагчид  яаж ч гүрийгээд тэд­ний олдог ашгийг олно гэвэл том эндүүрэл.  Тэд 100000 мянган төгрөгний нэгж ав­лаа гэхэд 3000 төгрөг л “Мобиком”-оос авдаг гэсэн үг.  Энэ бол үнэхээр инээдтэй зүйл.

Бас болоогүй ээ  хэдэн төгрөг олчих санаатай очсон гэрээт борлуулагчтай их л сонин гэрээний болзол  хий­дэг гэж байгаа юм.

 Тухайлбал зарагдахгүй байгаа үхмэл дугааруудаа өнөөх гэрээт гэх борлуулагч нартаа шахах арга. Хэрвээ тэдний гэрээт борлуулагч болсон л бол заавал үгүй 5-10 ширхэг шинэ дугаар авч зарах ёстой гэнэ.

Товчхондоо хэдэн тооны цуглуулга бол­сон “комисс”-ын гэх үнэ цэнэ муутай дугаарыг тэ­дэнд хүчээр шахам шахдаг явдал. Ин­гэж л хөөрхий мөн­гө олох гэсэн зорилготой гэрээт бор­­луулагчид тэдний зараг­дах­гүй байгаа дугаарыг ху­дал­дан авч өөрсдийнхөө мөн­­гийг он удаан жил түгж­­дэг юм билээ. Бидний нү­дэн дээр явагдаж байгаа бодит үнэн бол ердөө энэ.

Гэтэл бидний оруулж буй тэр их мөнгө чухам юунд зарлагдаж, юунд хэрэглээд байна вэ гэдэг нь асуултын тэмдэг. Тиймээс л бид “Мобиком”-оос татгалзах олон шалтгаан бий болоод байгаагийн нэгхэн хэсэг дээрх үйл явдлууд.

Хэ­дийгээр “Мобиком”-ын га­даад эздүүд олон хүнийг хоолтой нь залгуулж байгаа гэх боловч тэдний олдог ганц өдрийн ашиг нь хэдэн зуун сая төгрөгөөр тоологдох их хэмжээний ашиг гэдгийг мартах хэрэггүй болов уу.

Р.Саруул