Цахилгааны үнээ нэмэх үү? Шарын голын нүүрсний уурхайн удирдлагууд тансаглалаа хумих уу?

Шарын голын уурхайн Үйлдвэрчний хорооны дарга Л.Наранбаатар тэргүүтэй найман хүн жагсаал цуглаан хийж, Ц.Даваасүрэн, А.Тлейхан нар Шарын голын уурхайг дампууруулан, 500 уурхайчныг ажил амьдралгүй болгох гэж байна гэсэн утга агуулгатай мэдээллийг тарааж байгаа. Энэ мэдээллийн мөрөөр бид сурвалжиллаа. Гэвч сурвалжлагыг бэлтгэх явцад маргаантай, бас анхаарч үзүүштэй олон зүйл гарч ирж байсан юм. 

Шарын голын нүүрсний ил уурхай нь Хэнтийн нурууны салбар Дархан уулын өвөрт далайн түвшинээс дээш 920 м-ийн өндөрт Дархан-Уул аймгийн Шарын гол сумын нутагт оршдог.  Улаанбаатар, Дархан хоттой төмөр зам, авто замаар, төвийн бүсийн эрчим хүчний системтэй 110 кВ-ийн шугамаар холбогдсон. Дэд бүтэц сайн хөгжсөн газар. Нүүрсний уурхайн барилга байгууламжийг ЗХУ (хуучин нэрээр)-ын техник эдийн засгийн тусламжтайгаар барьж байгуулан 1965 оны 04-р сарын 06-нд жилдээ 1.1 сая тонн нүүрс олборлож, 5.0 сая шоо метр хөрс хуулах хүчин чадалтайгаар анх ашиглалтанд оруулсан байна.

1981 оноос хүчин чадлыг өргөтгөн жилдээ 10000 мян.шоо метр хөрс хуулан, 2000-2500 мян.тн нүүрс олборлохоор шинэ техник тоног төхөөрөмжүүдийг суурилуулсан. Гэвч 1995 оноос тус уурхай хувьд шилжиж, гурван ч удаа үнэт цаас нэмж гаргасан гэхээс өөр ЗХУ-ын тусламжаар байгуулагдсан, төрийн мөнгөөр хайгуул хийсэн, төрийн өмч байх ёстой уурхай ямар аргаар, хэрхэн хувь хүмүүсийн өмч болсон гэдэг нь тодорхойгүй. Албан бус эх сурвалжууд “Шарын голын нүүрсний уурхайн томоохон хувьцаа эзэмшигчид  Хөвсгөл аймагт байрлах Могойн голын нүүрсний уурхайн  их хэмжээний хувьцаа эзэмшдэг” гэсэн мэдээллийг өгч байна.

ШАРЫН ГОЛЫН НҮҮРСНИЙ УУРХАЙ ХАМГИЙН ӨНДӨР ҮНЭЭР ЦАХИЛГААН СТАНЦУУДАД НҮҮРСЭЭ БОРЛУУЛДАГ

Шарын голын нүүрсний уурхайн Үйлдвэрчний эвлэлээс “Шарын голын уурхай бол компанийн статусын хувьд хувьцаат компани буюу хувийн өмчийн компани юм. Өөрөөр хэлбэл, тус уурхайн борлуулах нүүрсний үнийг төр тогтоох эрх зүйн үндэсгүй” гэдэг гомдол тавьж байгаа. Тэгвэл Эрчим хүчний тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.1.14-д заасны дагуу Эрчим хүчний зохицуулах хороо нь эрчим хүч үйлдвэрлэхэд ашиглах түлшний үнийг тогтоох аргачлалыг баталж, тооцоог хянадаг юм байна. Эрчим хүчний зохицуулах хороо хуулийн дагуу л ажлаа явуулж байгаа болохоос биш Шарын голын уурхайг дампууруулахын тулд зориуд, сайн дураараа үнийг нь бариад байгаа зүйл байхгүй бололтой. Нөгөө талаар ганцхан Шарын гол ч биш дулааны станцуудад нүүрс нийлүүлж байгаа Багануурын нүүрсний уурхай, Шивээ-Овоогийн нүүрсний уурхай, Адуунчулууны нүүрсний уурхай гэх мэт маш олон хувийн хэвшлийн уурхайн эрчим хүч үйлдвэрлэхэд ашиглах нүүрсний үнийг Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос хянаж тогтоодог.аж.

Энэ хүснэгтээс үзвэл Шарын голын нүүрсний уурхайн нүүрс нийлүүлж байгаа өртөг хамгийн өндөр байгаа нь харагдаж байна.

Үргэлжлэлийг энд дарж уншина уу