УИХ-ын гишүүн Д.Батцогт: Монгол Улс ундны усны гачаалд ороход ойрхон байгаа

Монгол Улсын төдийгүй дэлхий нийтийн тулгамдсан асуудал болоод байгаа ундны цэвэр усны талаар “Усны тулгамдсан асуудлууд” нээлттэй ярилцлага Төрийн ордонд боллоо. Энэ үеэр УИХ-ын гишүүн, Монголын усны түншлэл Төрийн бус байгууллагын тэргүүн Д.Батцогттой уулзсан юм. 

-Та энэ өдрийн арга хэмжээний ач холбогдлыг хэрхэн дүгнэж байна? 

-Өнөөдөр Туулын ус та бидний нүдэн дээр ширгэж байна. Бид усгүй бол яаж амьдрах вэ. Дэлхийн дулаарал, хөрсний бохирдол зэргээс болж чандмань эрдэнэ болсон ус өдрөөс өдөрт хатаж ширгэн, амьд байгаль мөхөж байна. Энэ бол ганцхан Монгол Улсын хэмжээний асуудал биш.Тийм ч учраас бид өнөөдөр үүнийг ярьж байна.

-Та сая нээлтийн үеэр их сайхан үг хэллээ?

-“Усны тулгамдсан асууд­­­лууд” сэдэвт нээлттэй хэ­лэл­цүүлэгт хүрэлцэн ир­сэн ноёд хатагтай та бүхний энэ өдрийн амар амгаланг эрэн мэндчилье гэж хэлсэн үг маань хүмүүсийн сэтгэлд хүрсэн бол баярлалаа.

-Ер нь өнөөдөр ундны цэвэр усны асуудал ямархуу байдалтай байдаг юм бол? 

-Монгол Улсад төдийгүй дэлхий дахинд усны асуудал аюулын харанга дэлдэн үндэстэн бүрийн голлон анхаарах асуудал болоод байна. Иймээс ч 2013 оныг НҮБ-аас “Усны хамтын ажиллагааны жил” болгон зарласан. Энэ хүрээнд Монгол Улсын төрийн хийгээд тө­рийн бус байгууллагууд идэв­­хийлэн оролцож улс орныхоо ард түмний анхаар­лыг тэр зүгт чиг­лүү­лэхээр хичээж байна.

УИХ-ын гишүүн миний бие ч эл асуудалд ихээхэн сэтгэл зовниж явдаг тул устай холбоотой хувийн хэвшил, иргэний нийгмийн төлөөлөлтэй хамтран Мон­голын Усны Түншлэл Тө­рийн бус байгуугууллагыг байгуулсан юм.

-Түмэнд буянтай төрийн бус байгууллага юм байна. Одоогоор ямар жил хийж амжуулаад байна? 

-Бид хэдийгээр бай­гуу­лагдаад удаагүй байгаа ч олон зүйлийг төлөвлөн хийж эхэлсэн.Мөн манай гишүүн байгууллагын тоо одоо 70 гаруй болсон. Дэлхийн усны түншлэл байгууллагатай хамтран ажиллах эхлэлийг өнгөрсөн дөрөвдүгээр сараас тавьж, өнөөдөр бид энэ байгууллагын төлөөллүүдтэй “Усны тулгамдсан асууд­лууд” сэдэвт анхдугаар ху­­рал­дааныг зохион бай­гуулж, цаашдын хамтын ажил­­лагааны чиглэлийг тог­­тоохоор хуран цуглаад байна.

Дэлхийн усны түншлэл байгууллагыг төлөөлөн ноён Жохн Мэтзгэр, тус бай­гууллагын техникийн хорооны зөвлөх доктор Ээлсо Ван Бийк нарыг хү­рэлцэн ирсэнд талархаж байгаагаа илэрхийлье. Эрхэм хүндтэй зочдын илтгэлийг сонсоход таатай байх болно гэж бодож байна.

-Шинэчлэлийн Засгийн газраас усны бодлогыг ши­нэчлэхээр ажиллаж байгаа юм байна. Хэрэгжилт нь аль хэр байдаг юм бол? 

-Хэдийгээр усны сал­барын бүтэц зохион бай­гуулалт боловсронгуй болж, “Ус” хөтөлбөрийг УИХ бат­лан Засгийн газар уг хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байгаа боловч усны нөөц хомс, экологийн эмзэг тог­тоц бүхий манай орны хувьд усны асуудалд онц­гой анхаарч “усыг” стра­тегийн ач холбогдолтой бүтээг­дэхүүн гэж үзэж, усны асууд­лыг хөгжил, дэвшил, хүн ардын эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах үндсэн нөх­цөл гэж үзэж байна.

Усны салбарын эрх зүйн орчинг төгс төгөлдөр болгох, усны үнэ тариф, өртөг, төлбөр гээд олон асуудлыг цэгцлэх, ус хэмнэлтийн тех­нологийг нэвтрүүлэх, өсөн нэмэгдэж байгаа усны хэрэглээг усны нөөцийн бодлоготой уялдуулан зо­хистой шийдвэрлэх, усны нөөц бохирдож байгааг таслан зогсоох, бохир ус цэвэрлэх байгууламжуудын үйл ажиллагааг сайжруулах, манай орны байгаль цаг агаарын нөхцөлд тохирсон бохир ус цэвэрлэгээний дэв­­шилтэт технологийг тур­­шин нэвтрүүлэх, усны ме­неж­ментийг боловсронгуй болгох, усны салбарыг хөг­жүүлэх шаардлагууд тул­гарч байгаагаас гадна “усны засаглал”-ыг шинж­лэх ухааны үндэс­лэл­тэй хөгжүүлж чад­санаар олон бэрхшээл хүндрэлтэй асууд­луудыг шийдэх боломжтой болохыг хөгжилтэй орнуу­дын туршлага харуулж байгаа. Энэ үүднээс Дэл­хийн усны түншлэлийн бай­гууллагатай хамтран ажиллаж байна.

-Энэ чуулганы ажил­ла­гаанаас ямар үр дүн хүлээж байна?

-Бодлогын баримт бичиг боловсруулах, дэлхийн цэвэр усны өнөөдрийн түвшин, монгол орны байдлыг то­дорхойлж ойрын гурван жилд хийж хэрэгжүүлэх ажлын төлөвлөгөө зэр­гийг боловсруулах ач холбог­дол­той.
Эх сурвалж:

Санал болгох мэдээ

Г.Билгүүн: Байгалийн боржин чулуу ашиглан халтирдаггүй явган хүний зам хийж байна

32-ын тойргоос Хүнсний 4-р дэлгүүр хүртэлх 1.2 км явган хүний замыг байгалийн боржин чулуугаар шинэчилж …