Өглөө.мн Шинэ өглөө, Шинэ мэдээлэл
Дэлхийн хүн ам орчин үеийн хөгжил дэвшилийг илүүд үзэх болсон цаг үе. Уламжлалт ёс заншилтай нүүдэлчин ард түмэн хүртэл хотын соёл иргэншилд уусан шингэхээр төв суурин газрыг бараадах болсон. Магадгүй энэ нь сайн муу аль аль талыг өөртөө агуулсан байж болох. Дэлхий хэмээх нэгэн том гаригт олон ястан, үндэстэн овог аймаг байдаг ч хөгжил дэвшилийн давалгаанд өртөн ёс заншил нь алдагдаж байгаа нь бидний нүдний өмнө илхэн байна. Цаатан хэмээх энэ ард түмэн тэдгээр ховорт тооцогдох овог аймгуудын нэг нь юм. Орос Монголын хилийн заагт орших тува, түрэг угсаатны залгамж халаа эдгээр иргэдийг цаатан гэнэ. Тэднийг онгон байгаль, ан амьтантай холбодог гол амьтан нь цаа буга юм. Гэрэл зурагчин Хамид Сардар Афкхами Хөвсгөл аймагт очин цөөн хэдэн цаатан гэр бүлтэй уулзаж зургийг нь авсан бөгөөд. Тэнд 44 өрх бүхий хэдхэн зуун хүн аж төрж байсан хэмээн тэрээр дурьдсан юм.
Хүүхдүүд нь цаа буга өсгөн тэдэнтэй харилцах харилцаагаа улам гүнзгийрүүлж байна.
Цаа буга нь ан агнах, аялах бүхий л зүйлд нь тус болохоос гадна тэдний гол хүнс нь болдог байна
Харамсалтай нь цаа бугын тоо толгой багасч байгаа бөгөөд Сибирээс цаа буга авчиран нутагшуулах зорилготой байгаа аж.
Тэд жуулчидад өөрсдийн хийсэн гар урлалыг зарж борлуулах, цаа буга унуулах зэргээр аж амьдралаа авч явдаг байна.
Өөрөөр хэлбэл тэдний орлого, хоол хүнс нь ан гөрөөнөөс ихээхэн шалтгаалдаг
Монголын тайга нь маш хатуу ширүүн уур амьсгалтай бөгөөд ялангуяа өвлийн улиралд хэцүүхэн сорилттой тулгардаг гэж хэлэхэд болно.
Цаатангууд малтайгаа нягт холбоотой бөгөөд түүнийгээ сүнслэг холбоо хэмээн үздэг аж.
Цаатангууд гайхалтай хүмүүс бөгөөд 21-р зуунд ч гэсэн өөрсдйин ёс заншил, уламжлалыг тэр чигээр нь хадгалж үлдэж чадсан байна.
Б.Нарангэрэл
