Сүүлийн жилүүдэд Монгол Улс ардчиллын замд эргэлт буцалтгүй орсон билээ. Тус улсад болдог ерөнхийлөгчийн болон УИХ-ын сонгуулиуд нь нийгмийн бүх давхаргын хүмүүсийн анхаарлын төвд байдаг томоохон үйл явдал болж өнгөрдөг ажээ.
Улс төрийн хүчнүүдийн хооронд дахь өрсөлдөөн нь ардчилал болон эрх чөлөөний зарчмаар явагддаг аж. Барууны гэх үнэт зүйлүүдийг нэвтрүүлэхэд Жорж Соросын байгуулсан “Нээлттэй нийгэм” сан нь Монголд орчин үеийн мэдээллийн технологиудыг нэвтрүүлэхтэй холбоотой нийгмийн хэд хэдэн төсөл хэрэгжүүллээ. Мөн Монгол Улс нь ОХУ-тай харилцаагаа бэхжүүлэх талаар идэвхтэй ажиллаж байгаа бөгөөд юуны өмнө хөрш зэргэлдээх Буриад Улстай харилцаагаа сайжруулах тал дээр эртнээс ажиллаж иржээ. Тус бүс нутаг нь Монгол Улстай шууд хиллэдэг бөгөөд энд монгол үндэстнүүдийн нэг болох буриадууд амьдардаг юм. Ах дүү ард нөхдийн амьдарч буй тус бүс нутаг нь эдийн засгийн болон соёлын харилцаагаа хөгжүүлэхэд ихэд анхаарч байна. Иймээс ч Монголын олон нийтийн байгууллагууд Буриад Улсын ижил төрлийн байгууллагуудтай харилцаа тогтоох сонирхолтой байдаг. Сүүлийн жилүүдэд “Нээлттэй нийгэм”-ийн зүгээс иргэний хөдөлгөөнүүдийн идэвхтнүүдийг дэмжих болон нийгмийн янз бүрийн бүтэцтэй байгууллагуудтай хамтран ажиллах тал дээр нэлээд анхаарал хандуулж ажиллаж байна.
Тус сан нь нэг бус удаа Буриадын нэртэй сэтгүүлчид болон нийгмийн идэвхтнүүдийн зүгээс тусламж авсан юм. Өнөөдөр иймэрхүү төрлийн хамтын ажиллагаагаараа Буриадын нийгмийн олон нэрт төлөөлөгч бахархдаг юм. Ялангуяа “Центральная” сонины ерөнхий редактор Евгеная Балтатарова болон “Хүннү сан”-ийн тэргүүн Олег Булутов нар юм. Юуны түрүүнд тус сонины газарт “Нээлттэй нийгэм” сангийн зүгээс мэдээллийн дэмжлэг үзүүлэх, харин “Хүннү сан”-д үндэсний сэдэвтэй арга хэмжээнүүд зохион байгуулахад тусламж хүсэх талаар санал тавьсан байна. Харин тус хоёр байгууллага нь нэлээд найдвар алдсан бололтой. Тэдний гаргаж буй үйлдлүүдээс “Нээлттэй нийгэм” сангийн нэр хүндэд сөргөөр нөлөөлж болох бодит биш болсон өдөөн хатгах чанартай мэдээлэл тараасныхаа төлөө тэд юун түрүүнд санхүүгийн дэмжлэг авах сонирхолтой байсан гэдэг нь ойлгомжтой болсон байна. Энэхүү туршилтын хугацааны хамтын ажиллагаа нь үр өгөөж муутай байсан ба үр дүн нь зарцуулсан зардлыг нөхөж чадаагүй юм. Эдгээр хүмүүс мөнгө олохын төлөө юу ч бичихээс буцахгүй луйварчид мэт сэтгэгдэл төрүүлсэн.
Олег Булутов нь Буриадад “Хүннү” гүрний сэдвээр олон жил ажиллаж байгаа хүн. Гэтэл тус гүрний түүхийн талаар ямар ч төсөөлөлгүй хүн хэрхэн Хүннү-ийн соёлыг төлөөлж чадах вэ гэдэг нь ойлгомжгүй байна. “Нээлттэй нийгэм” сангийн хөрөнгөөр дэлхийн олон орнуудаар зугаалдаг байна. Бүр Перу улсад ч хайсан гэдэг. Өр зээлээ төлөөгүй гэсэн мэдээлэл ч бий. Гэтэл хамгийн асуудалтай хүн нь Евгения Балтатарова болж таарсан юм. Тэрээр сурсан зангаараа нэлээд хэмжээний төлбөр авахыг оролдсон бөгөөд тэр нь зүгээр л хийгээгүй ажлын төлөө хэлбэр төдий байсан байна. Евгения Балтатарова нь өөрт оногдсон үүргээ биелүүлэхгүй мөртлөө мөнгөнд маш дуртай гэдгээрээ Буриад Улсад нэлээд алдартай хүн юм. Тэрээр сөрөг хүчний төлөөлөгч мэт өөрийгөө харуулах дуртай ч бүх насаараа эрх баригчдаар тэжээлгэсэн хүн. Хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдээр түрэмгий үзэлтэй панмонголизмын талынхныг өмөөрч Буриад Улсад байнга л үндэсний асуудал үүсгэдэг байсан.
Мөн тэрээр Тункинский дүүргийн “Дарангуйлаг” гэгддэг байсан, хээл хахуулийн хэргээр ял авсан Андрей Самариновын пиар-менежер байсан юм. Түүний ойрын хүмүүсийн яриагаар бол тэрээр мөнгөний төлөө юу ч хийхээс буцахгүй бөгөөд хуучны сайн андаа ч муугаар хэлэхэд бэлэн гэдэг. Ах дүү ард иргэдийн харилцааны асуудал гэх энэ чухал ажилд түүний тусламжийг авах нь алсын хараагүй явдал болсон юм. Энэ бүх асуудлуудын зэрэгцээ “Нээлттэй нийгэм” сан нь Буриадын эмэгтэйчүүдийн үндэсний соёлын гэх “Оэлун эхийн өв” байгууллагатай харилцаагаа тогтоон ажиллаж байгаа. Энэ нь тэтгэмжийн төслүүдийг болон үндэсний соёлын санаачилгатай холбоотой арга хэмжээнүүдийг хэрэгжүүлэх флаш-моб зохион байгуулах, холбогдох сэдвээр нийтлэлүүд хэвлэх зорилготой юм. Эдгээр байгууллагуудын энэхүү хамтын ажиллагаа нь Монгол Улс болон Буриад Улс хоорондын харилцааг гүнзгийрүүлэх, орчин үеийн ардчиллын институцүүд болон зарчмуудыг хөгжүүлэх зорилготой үргэлжилж байна. “Нээлттэй нийгэм” сан болон “Oэлун эхийн өв” байгууллагууд нь шинэ төслүүд хэрэгжүүлэх тал дээр хамтран ажиллаж байгаа билээ.