Өглөө.мн Шинэ өглөө, Шинэ мэдээлэл
Төрийн албаны зөвлөлийн Сонгон шалгаруулалтын газрын дарга Б.Пүрэвдагватай цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.
– УИХ 2017 онд Төрийн албаны тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг баталсан. Өнөөдөр энэ хууль хэрэгжээд нэг жил болж байна. Юуны өмнө хуулийн хэрэгжилтийн тухай асуумаар байна.
-Өнгөрсөн 2019 оны нэгдүгээр сарын 1-ний өдрөөс хэрэгжиж эхэлсэн Төрийн албаны тухай шинэ хуулийн гол үзэл баримтлал нь төрийн алба мэргэшсэн, тогтвортой, чадахуйн зарчимд үндэслэхээс гадна тухайн албан тушаалд тавигдах шаардлага, шалгуурт нийцсэн боловсон хүчнийг сонгон шалгаруулж, зохих албан тушаалд нь томилох явдал. Мөн үр бүтээлтэй ажиллаж байгаа төрийн албан хаагч нарыг шатлан дэвшүүлэх зарчмын дагуу сонгон шалгаруулж, томилох зэрэг хууль хэрэгжиж эхлээд дөнгөж нэг жил болж байна. Тиймээс хуулийн сайн, мууг дүгнэж ярих цаг хугацаа нь болоогүй байна. 2020 оны УИХ-ын сонгуулийн дараа Төрийн албаны хуулийг өөрчлөхгүй хэвээр нь байлгах мөн төрийн албыг бужигнуулахгүй байх тэр үед энэ хуулийн бодит хэрэгжилт харагдана гэж бодож байна.
-Сонгууль бүрийн дараа төрийн албаараа тоглодог. Бараг сонгуулийг төрийн албанд өөрийнхөө хүнийг шургалуулах гэж хийдэг юм шиг болж байна. Энэ байдлыг хуулиар нь хааж чадсан уу?
-Хэрэв төрийн албан хаагчийг үндэслэлгүйгээр ажлаас нь чөлөөлөх, ямар нэгэн байдлаар нөлөөлөх оролдлого хийвэл тухайн нөлөөлөл үзүүлсэн улс төрийн албан тушаалтанд мөн адил хариуцлага тооцох хуулийн зохицуулалт тусгагдсан. Өмнөх хуулиудад төрийн албан хаагчийг олноор нь чөлөөлөх, халах улмаар шүүх дээр ялсан тохиолдолд тухайн төрийн албан хаагчид төрд учирсан хохирлыг нь тухайн байгууллагаас буюу төрөөс төлдөг байсан. Тэгвэл шинэ хуулиар шүүхэд нэхэмжлэх гаргаж буруу шийдвэр гаргасан албан тушаалтнаар нөхөн төлүүлнэ. Ингэснээр улс төрийн шалтгаанаар төрийн албан хаагчийг халж, солих асуудал гарахгүй гэж бодож байна. Төрийн албан хаагчийн нийгмийн баталгаа ч энэ хуулиар хангагдсан.
-Хууль бусаар халагдсан төрийн албан хаагчдын гомдол шүүх дээр хэр олон очдог вэ?
-Энэ чиглэлийг хариуцан ажилладаг Маргаан хянан шалгах алба манайд бий. Дүүргийн Засаг даргын Тамгын газрын даргыг үндэслэлгүйгээр ажлаас нь чөлөөлсөнтэй холбогдуулаад төрд учирсан хохирлыг тухайн албан тушаалтнаар төлүүлэх шүүхийн шийдвэр гарсан. Иймэрхүү байдлаар манайхаас шүүхэд нэхэмжлэх гаргаад төрд учирсан хохирлыг тухайн буруутай этгээдээр төлүүлэх ажил хийгдэж байгаа.
-УИХ-ын сонгуульд өрсөлдөхөөр төлөвлөж буй төрийн албан хаагчид сонгуулийн жилийн нэгдүгээр сарын 1-нээс өмнө ажлаасаа чөлөөлөгдөх хуультай. Энэ дагуу хэчнээн хүн ажлаасаа чөлөөлөгдөөд байгаа вэ?
-Нэгтгэгдсэн тоон мэдээлэл одоогоор манайд ирээгүй байна. Төрийн албан хаагчийн бүрэлдэхүүн, хөдөлгөөний жилийн тайлан хоёрдугаар сард гардаг.
-Дээрх шалтгаанаар ажлаа өгсөн хоёр яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга нарын томилгоо хэзээ хийгдэх вэ?
-Өнгөрсөн долоо хоногт яамдын Төрийн нарийн бичгийн дарга нарын албан тушаалын тодорхойлолтууд Төрийн албаны зөвлөлийн хуралдаанаар танилцуулагдаж, зөвшөөрлөө авсан. Албан тушаалын тодорхойлолт нь батлагдсаны дараа ЗГХЭГ-аас манайд захиалга ирүүлж, энэ захиалгынх нь дагуу сонгон шалгаруулалтыг зохион байгуулна.
-Өнгөрсөн 2019 оны сүүлээр Төрийн албаны ерөнхий шалгалт орон даяар явагдсан. Нийт шалгалт өгсөн хүмүүсийн маш бага хувь тэнцсэн нь шалгалт шинэчилсэн журмаар явагдсантай холбоотой юу?
-Өндөр хөгжилтэй орнуудын хөгжлийнх нь гол үндэс төрийн албан хаагч нь мэргэшсэн, чадварлаг байх гэж үздэг. Өмнөх онуудын шалгалтад Төрийн албаны зөвлөлөөс гаргадаг тестийн цэнхэр номыг уншаад А,Б-гүй цээжилчихсэн байхад тэнцдэг байсан. Шинэ хууль хэрэгжиж эхэлснээр шалгалтад төрийн захиргаа, төрийн бодлого, хууль эрх зүй, Монголын түүх соёл, нийгэм, эдийн засаг, мэдээллийн технологи гэсэн чиглэлийн асуултууд төрийн албаны ерөнхий шалгалтад орсон. Ерөнхий шалгалтад тэнцсэний дараа Монгол хэл бичгийн шалгалт өгнө. Гурав дахь нь дүн шинжилгээ хийх чадвар гэсэн ийм гурван агуулгаар Төрийн албаны шинэ хуулийн дагуу шалгалтыг 2019 оны арваннэгдүгээр сард зохион байгуулсан. Шалгалтын бүртгэл онлайнаар явагдаж, мөн онлайнаар орон даяар нэгэн зэрэг болсон. Шалгуулагчдын шалгалтын вариант бүр өөр, хэн нэгнээс хуулах эсвэл гаднын ямар нэгэн нөлөөлөл орох ямар ч боломжгүй. Хувь хүн өөрөө, өөртөө итгэх нь шалгалтын үндсэн зарчим гэж хэлж болно. Ирэх хоёрдугаар сард явагдах төрийн албаны шалгалтын бүртгэл нэгдүгээр сарын 30-ныг хүртэл явагдана. Иргэн хаанаас ч онлайнаар бүртгүүлэх боломжтой.
Үргэлжлэлийг энд дарж уншина уу
