Өглөө.мн Шинэ өглөө, Шинэ мэдээлэл
380-аад жилийн түүхтэй нүүдэлчдийн нийслэл Улаанбаатар хот өдрөөс өдөрт өргөжин тэлсээр л байна. 1.2 сая хүнтэй энэ хотод сайрхаж магтах нь ч бий, саар муу нь ч бий. Их хот л учраас их хотын төвлөрөлтэй холбоотой асуудлууд өдрөөс өдөрт хурцадсаар байгаа нь нуух зүйл биш. Уг нь хот минь суурьшлийн бүс болон хөгжөөд хагас зуун жилийг л өнгөрүүлж буй. Гэвч агаар болон хөрсний бохирдлоороо олон зуун жилийн түүхтэй дэлхийн томоохон хотуудтай өрсөлдөхүйц…
Энэ бүгд сүүлийн хэдхэн жилийн бодлогогүй төлөвлөлт, төлөвлөлтгүй бодлогын үр дүн юм. Өнөөдөр Улаанбаатар хотод тулгамдаад буй хөрс болон агаарын бохирдлыг шийдэх цорын ганц гарцыг орон сууцжуулах хөтөлбөр гэж харж байна. Өөрөөр хэлбэл утаа гаргаж буй олон яндан, хөрс бохирдуулж буй олон жорлонг орон сууцжуулах замаар л цэгцлэх боломжтой юм. Гэхдээ зүгээр л барилга бариад байх бус харин өнгөрсөн алдаагаа ухамсарлаж, бодлоготой, төлөвлөлттэй барилга барих, инженерийн ухаанаар хотдоо хандах нь зөв юм. Энэ хүрээнд хийгдэж буй зөв ажлуудын нэг бол “ГЭР ХОРООЛЛЫН ДАХИН ТӨЛӨВЛӨХ” хөтөлбөр билээ.
2014 онд НИТХ-аас “Гэр хорооллын дахин төлөвлөлт” хөтөлбөрийг баталж, нийслэлийн 34 байршилд дахин төлөвлөх ажлыг эхлүүлсэн байдаг. Гэвч энэ ажил эхэлсэн шигээ дардан замаар хурдалсангүй. Олон айл өрх гудамжинд гарч, нэр бүхий улс төрчид шүүхийн хаалга татав. Энэ бол их хотын саар зүйл. Харин хөтөлбөртэй холбоотой сайрхаж магтах зүйлс бий.
Энэ бол Чингэлтэй дүүргийн 9, 10 дугаар хороонд өрнөж буй дахин төлөвлөлт, салбартаа тэргүүлэгч “Бармон” ХХК-ийн барьж 3000 айлын орон сууцны хорооллын нэгээхэн хэсэг. Өдгөө 400 гаруй айл товлосон хугацаандаа байрандаа орж, дахин төлөвлөлтийн үр шимийг хүртэж сууна. Өвлийн хүйтэн, цас борооноор хүйтэн жиндүү байшинд, ус халааж, гал түлж суусан иргэд өнөөдөр тохилог дулаан сууцанд тав тухыг мэдэрч байна.
Иргэд Нэг өрх, нэг орон сууц хөтөлбөрт ам сайтай байхаас гадна хэлсэндээ хүрч, амласнаа биелүүлдэг нэгэн эрхмийг ихэд онцлон ярих нь анхаарал татахуйц. Тэр бол Шинэчлэл хорооллыг бүтээн байгуулагч “Бармон” компанийн захирал асан НИТХ-ын төлөөлөгч Шагдаррагчаагийн Үнэнбат юм.
Бид түүнтэй уулзаж, дахин төлөвлөлт болоод бусад асуудлаар ярилцлаа.
ИХЭНХ НЬ ГАНЗАГАНД ГҮЙЖ БАЙХАД БИДНИЙ
АХ ДҮҮС ШАВАР ШАВХАЙТАЙ ЗУУРАЛДАЖ, ЗАСВАР ҮЙЛЧИЛГЭЭ
ХИЙЖ ЗАХ ЗЭЭЛТЭЙ ЗОЛГОЖ БАЙЛАА
-Сайн байна уу. Амралтын өдрийн мэнд хүргэе. Ажил ихтэй байна уу?
-Сайн байна уу. Та бүхэнд ч бас мэнд хүргэе. Өө амжуулах ажилтай л сууж байлаа.
-Бид “Гэр хорооллын дахин төлөвлөлт” хөтөлбөрийн хүрээнд хийгдэж буй ажлууд, зарим барилгуудтай танилцаж яваад Шинэчлэл нэртэй хорооллын ам сайтай оршин суугчидтай уулзаад, тантай очиж уулзах ёстой юм байна гэж бодон хүрч ирлээ. Та бидэнд зав гаргаж, цөөн хором ярилцахгүй юу?
-Зориод ирсэн гийчинд “үгүй” гэж хэлдэггүй Монгол зан байна даа. Наашаа суу… гэснээр бидний ярилцлага эхэллээ.
-Бидэнд, манай уншигчдад та өөрийг танилцуулахгүй юу?
-Намайг Шагдаррагчаагийн Үнэнбат гэдэг. 1974 онд Улаанбаатар хотод төрсөн. Дөрвөн хүү, нэг охинтой айлын хоёр дахь хүү. Одоо эхнэр гурван хүүхдийн хамтаар амьдардаг. Нийслэлийн Чингэлтэй дүүргийн 9, 10, 11 дүгээр хорооны иргэдийн нийслэл дэх төлөөлөгчөөр ажиллаж байна.
– Салбартаа тэргүүлэгч “Бармон” компанийн Ш.Үнэнбат гэхээр хүмүүс андахгүй юм билээ. Тэгэхээр та чинь удам дамжсан барилгачин юм байна шүү дээ. Ямар хувь тавилангаар барилга хэмээх их айлаар хаяглагдах болсон бэ?
– Аав, ээж минь барилгын салбартаа танигдсан хүмүүс бий. Биднийг ч багаас минь барилга руу явуулж, хөдөлмөр эрхлүүлж байсан нь энэ салбартаа холбогдох эхлэл болсон юм болов уу. Мөн наймдугаар ангиа төгсөн Барилгын тавдугаар техникумд сурч, барилгын салбарт ажиллаж, дараа нь техникийн сургууль/ШУТИС/-д сурч барилгын инженер болсноор энэ их айлд албан ёсны хаягтай болсон гэж бодож байна.
Мэдээж ажилч, хөдөлмөрч аав, ээж хоёрын минь хүмүүжил гээд олон зүйл нөлөөлсөн байх. Хөдөлмөрийн үр шимийг багаасаа мэдэрсэн болохоор ажлын талбарт гарах гэж л их яарсан юм шиг байгаа юм. Барилгын инженер болох гэсэн хүсэл минь үүнтэй ч бас холбоотой байх. Зах зээл эхлэхэд ихэнх нь ганзаганд гүйж байхад бидний ах дүүс шавар шавхайтай зууралдаж, засвар үйлчилгээ хийж зах зээлтэй золгож байлаа.
-“Бармон” компани тэр үед л байгуулагдаж байв уу.
-Тийм ээ. Манай ээж 1994 онд “Бармон” компанийг байгуулж байсан юм. Ах дүүс бид нар бүгдээрээ компани даа чадах чадахаа хийгээд л явж байсан. Ингээд шинэхэн барилгын инженер би “Бармон” компани даа ажиллахаар ирж билээ. Олон ч туршлагатай, мундаг инженерүүд намайг өлгийдөн авч байж.
Хадаас, барилгын материал зарах, барилгын засварын ажил хийх зэргээр л ажиллаж байсан манай компани өдгөө гэр хорооллын дахин төлөвлөлтийг хэрэгжүүлдэг, гүйцэтгэдэг томоохон компани болтлоо өргөжсөн байна.
-Бармон компани 1994 онд байгуулагдаж, айлын байранд засвар хийх зэргээр үйл ажиллагаагаа эхлүүлж байсан гэлээ. Тэгвэл яг хэдийнээс барилга барих ажлаа эхлүүлж байв?
-Оюутан байхад анхны барилгын ажлаа эхлүүлж байж. Ихэнхдээ л том, том дотоод засал, засварын ажлуудыг хийдэг байлаа. “Барилга корпораци”-ийг дагаж, туслан гүйцэтгэгчээр ажлуудыг нь гүйцэтгэж өгдөг байж байгаад өөрсдөө барилга барьдаг болсон. Яг “Бармон” ХХК өөрийн хөрөнгө оруулалтаар 2004 оноос барилгууд барьж эхэлсэн байдаг. Арваад жилийн хугацааг туулж, компаниа хүн хүч, материаллаг баазыг хувьд бэхжүүлэх бусадтай өрсөлдөхүйц хэмжээнд хүргэсэн. Үүнээс хойш томоохон төсөл, уул уурхайн болон нийгмийн шинжтэй бүтээн байгуулалтуудад оролцож байна.
-Нисгэгчид олон мянган киломерт туулсан замаараа бахархдаг. Тамирчид гаргасан амжилтаараа бахархдаг. Тэгвэл барилгын салбарынхан, барилгачдад үүнтэй адил бахархах, үнэ цэнээ мэдрэх тэр мэдрэмж нь юу байх вэ?
-Орон нутагт барилга барихад харьцангуй хялбар байх бол нийслэлд барилга барих зай талбайгаас эхлээд л асуудал үүсч эхэлдэг. Инженерийн шугам сүлжээ, олон зуун хүний гарын үсэг цуглуулах гээд асуудал их бий. Гэхдээ энэ их бэрхшээл дундуур явж төслийнхөө ард гарчхаад үр хүүхдээ дагуулаад бүтээн байгуулалтынхаа хажуугаар алхах тэр л мэдрэмж хамгийн торгон, хамгийн сайхан гэж бодогдож байна.
Манай компанийн хувьд анх орон сууц барьж эхэлснээс хойг 3000 гаруй айлын орон сууцыг улаанбаатар хотод барьж ашиглалтанд оруулсан байдаг. 3000 шинэ айл өрхөө татаж, гал голомтоо бардаасан, үүнд гар бие оролцсондоо миний хувьд баярлаж явдаг.
-“Бармон” компани одоо ямар төслүүд дээр ажиллаж байгаа вэ?
-Нийслэлийн Чингэлтэй дүүргийн 9, 10, 11 дүгээр хорооны нутагт “Гэр хорооллын дахин төлөвлөлт” хөтөлбөрийн хүрээнд “Шинэчлэл” хорооллыг барьж байна. Энэ хөтөлбөрийн хэрэгжүүлэгчээр 2013 онд шалгарч, ажлаа эхлүүлсэн. Гэр хорооллын дахин төлөвлөлтийг шалгаруулах тодорхой журам гэж бий. Журамд, тухайн төслийг хэрэгжүүлэхэд зориулсан талбайг тогтооно.
Жишээлбэл Дэнжийн 1000-д 40 га талбай сонгож, гэр хорооллын дахин төлөвлөлтийг явуулна гэж тогтоосон. Энэ газар дээр төсөл хэрэгжүүлэх, иргэдтэй хоёр болон гурван талт гэрээ хийж, өөрсдийн хөрөнгөөр сургууль, цэцэрлэг, үйлчилгээний байгууллага, орон сууц бүхий цогт хорооллыг барих ажлыг хэрэгжүүлэх шалгаруулалтыг зохион байгуулагддаг. Үүнд компаниуд өөрийн хүчин чадал, туршлага, нөөц боломж, ажиллах хүч, айлуудыг хэрхэн нүүлгэж, хохироохгүйгээр орон сууцжуулах вэ… гэх зэргээрээ саналаа боловсруулж өгдөг.
Мөн компаниуд нь нэг сарын хугацаатайгаар нийт иргэд, оршин суугчдаас санал асууж, өөрсдийн төслийг үзүүлж, газрыг нь хэдэн төгрөгөөр үнэж авах вэ гэдгээр асуудлаа ярьж, иргэдийн 80-аас дээш хувийн саналыг авсан компани шалгарч, төслийг хэрэгжүүлэгч болдог.
Энэ шалгаруулалтыг “Бармон” компани давж, иргэд, оршин суугчдад маш их таалагдаж, иргэдийн газар, үл хөдлөх хөрөнгийг боломжийн үнээр худалдан авахаар хоёр талт гэрээ байгуулж, улмаар нийслэлд хандаж, барилгын компани, иргэн, нийслэлийг оролцуулсан гурван талт гэрээг байгуулсны үндсэн дээр төслийг хэрэгжүүлэгч гэх батламжаа гардан авсан юм.
Энэ процесс 2013 онд үргэлжилж, 2014 оноос төслөө эхлүүлэхээр болох үед нийслэлээс шугам сүлжээ, дэд бүтцийн асуудлыг шийдвэрлэж өгөлгүй хугацаа алдснаас болоод 2017 оноос барилгын ажлаа эхлүүлээд байна.
-2017 оноос хойш хэчнээн айлыг орон сууцанд оруулаад байна вэ?
-Өнөөдрийн байдлаар 468 айлын орон сууцыг ашиглалтанд оруулаад байна.
-Төслийн хүрээнд нийт хэчнээн айлын орон сууц барих вэ?
-3000 айлын орон сууц барина.
-Үүнээс 400 гаруй айлыг орон сууцанд оруулаад байгаа юм уу?
-Эхний нэгдүгээр ээлжийн айлууд орон сууцандаа орсон.
БАРИЛГА БАРИХ ГЭЖ ГАЗАР ЧӨЛӨӨЛӨӨД НЭГ АЙЛЫН ХАШАА
БАЙСАН ГАЗРЫГ УХАХАД 5-6 ЖОРЛОН ГАРЧ ИРДЭГ. ДООШ УХАХАД
АРВААД МЕТР ГҮН ХАР СУДАЛ ТОГТЧИХСОН БАЙДАГ.
-Төсөл хэрэгжүүлэх хугацаа найман жил гэж дууллаа. Тэгэхээр хугацаа бага л үлдээд байх шиг санагдах юм.
– 2014 оноос төслөө эхлүүлсэн хэдий ч шугам сүлжээ, дэд бүтэц татаж өгөхгүй байсаар гурван жилийг алдсан. Үндсэндээ 2017 оноос төслийг эхлүүлсэн гэж ойлгож болно. 2025-2026 он гэхэд энэ төсөл амжилттай хэрэгжиж дуусахаар төлөвлөж ажиллаж байна.
-Ажлынхаа ард гарчихсан ёстой л нөгөө хүүхдээ хөтлөөд хажуугаар явж байх юм биз дээ.
-Тэгэлгүй яах вэ. Энэ бол Улаанбаатар хотод маш хэрэгтэй төсөл хөтөлбөр юм. Агаар, хөрсний бохирдол үнэхээр аюулын харанга дэлдэж байна. Үүнээс салах, ирээдүйгээ бодохын тулд гэр хорооллыг орон сууцжуулж, дахин төлөвлөлтийн хийхээс өөр шийдэл үгүй.
Улаанбаатар хот 380 жилийн түүхэнд зургаан удаа шилжин нүүж байсан. Тэгэхээр одоогийн суурьшаад байгаа газар багаар бодоход 60 жил болсон байна. Барилга барих гэж газар чөлөөлөөд нэг айлын хашаа байсан газрыг ухахад 5-6 жорлон гарч ирдэг. Доош ухахад арваад метр гүн хар судал тогтчихсон байдаг. Үүнийхээ хажууд гүнийн худаг ухаад амьдарч байна гээд бод доо. Энэ асуудлыг орон сууцжуулах хөтөлбөрөөр л цэгцэлж болох юм. Орон сууцны хороололтой болоод эхлэхэд зөв зохион байгуулалт, зөв төлөвлөлттэй болно. Хуучин нэгдүгээр хороолол ямар гоё төлөвлөлттэй байлаа. Түүн шиг зохион байгуулж, төлөвлөх нь чухал учраас гэр хорооллын дахин төлөвлөлтийг зайлшгүй улсын, хотын бодлого болгон цааш авч явах ёстой гэж үздэг.
ХҮНЭЭР БОЛ БИЕ НЬ ӨВДЧИХӨӨД БАЙХАД ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН
ТУСЛАМЖ ҮЙЛЧИЛГЭЭ ХИЙЛГЭЛГҮЙ ЯВСААР УРТ ЦАГААНЫ БАРИЛГА СӨХӨРЧ
УНАЧИХААД БАЙНА
-Таны хувьд Нийслэлийн өмчийн газрын даргаар ажиллаж байхдаа Урт цагааны барилгыг буулгаж, шинэчлэх ажлыг эхлүүлж чадсан. Өмнө нь яригдсан ч ажил хэрэг болж чаддаггүй байсан энэ асуудлыг яаж шийдэлд хүргэсэн бэ?
-Улаанбаатар хотод нурах эрсдэлтэй барилга маш их байна. Би Нийслэлийн өмчийн газрын даргаар ажиллаж байхдаа энэ асуудалд сэтгэл зовинож л байлаа.
Улаанбаатар хотод 8.5 баллд тэсвэртэй байхаар төлөвлөж, барилга барьдаг. Гэтэл хоёр юм уу, гурван баллд тэсвэргүй нураад уначихмаар их барилгууд байгаа тухай онцгой байдлын хурал дээр яригдаж байсан. Яг нийслэлийн өөрийн өмчид байдаг хэдэн барилга бий. Тэрний нэг болох Урт цагааны барилга маш эрсдэлтэй байгаа. 1959 онд ашиглалтанд орсон 60 жилийн насжилттай, анх л Улаанбаатар хотод баригдаж байсан барилгуудын нэг шүү дээ. Түүнээс гадна Их дэлгүүр, Дуурийн театр, Драмын театр гээд эрсдэлтэй барилгууд олон байна.
Урт цагааны барилгыг арчлалт, засвар хийлгүйгээр их олон жил ашигласнаас болж ийм байдалд хүрч байна. Хүнээр бол бие нь өвдчихөөд байхад эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ хийлгэлгүй явсаар Урт цагааны барилга сөхөрч уначихаад байна.
Ийм барилгыг түрээслэж ашиг олж болохгүй. 1959 онд тавьсан цахилгааны тоолууртайгаа өдийг хүрсэн байна лээ. Мөн жижиг, жижиг өрөөнүүдэд бүгд хий/гааз/ ашигладаг, гал түймрийн аюулын өндөр эрсдэлтэй, аалзны тор шиг цахилгааны утас татсан гээд олон болохгүй асуудалтай байгаа учраас нийслэлийн Засаг даргад санал тавьсан. Ашиглалтын шаардлага хангахгүй гэдэг 10-аад удаагийн дүгнэлт гарсан байхад нийслэлийн үе үеийн Засаг дарга нар ямарч ажил зохион байгуулж чадаагүй. Тэгээд ч энэ барилга нийслэлд ямар ч ашиггүй.
Жилдээ 350 орчим сая төгрөгийн орлого төвлөрүүлдэг ч 600 гаруй сая төгрөгийн зарлагатай. Өөрөөр хэлбэл алдагдалтай. Мөн дунд нь хүмүүс дам байдлаар түрээслэж ашиг олоод амьдарч байдаг. Тэгээд энэ хөрөнгө нь муудаад, эвдрээд ирэхээр ашиг олж байгаа хүмүүс нь засахгүй. Нийслэлээс хөрөнгө гаргаж засах болдог. Муугаар бодоход осол гарч хүний амь нас эрсдэл, эд хөрөнгөөр хохирвол хөрөнгийн эзэн буюу нийслэл л хариуцлага хүлээнэ.
Ийм асуудал байдаг учраас нийслэлийн үе, үеийн Засаг дарга нар энэ барилгыг нурааж, шинэчлэх тухай ярьдаг л байсан. Гэвч түрээслэгчдийн эсэргүүцлийг дийлээгүй. Эсвэл нөгөө талаас хүчлээгүй ч байж магадгүй. Нийслэлийн өмчийн дамлан түрээслэгч 30-аад хүний л асуудал шүү дээ.
ХОЁР ТАЛЦЧИХААД ҮЗЭЭД БАЙВАЛ ХӨГЖЛИЙН
ТУХАЙ ЯРИАД ЯАХ ЮМ БЭ
-Би 2016-2020 оны иргэдийн хурлын төлөөлөгчдийг их зоригтой гэж хардаг. Өмнө нь иргэд эсэргүүцэж, жагсаал цуглаан хиймэгц хийх гэж байсан ажлаа зогсоочихдог байсан. Тухайлбал, энэ жил нэлээд эсэргүүцэлтэй тулгарсан ч гэсэн олон газрыг хувийн хэвшлээс буцаан авч, нийтийн эзэмшилд шилжүүлж, цэцэрлэгт хүрээлэн болгон засварлалаа. Энэ бүх эсэргүүцлийг давж гарна гэдэг чинь бас л эр зориг биз дээ.
-Төр шийдвэрээ зөв гаргаж, түүнийгээ иргэддээ зөв танилцуулах хэрэгтэй. Нөгөө талаас төрийн гаргасан шийдвэрийг иргэд маань хүндэлдэг байх нь чухал. Нэг асуудал шийдэх гэж эсвэл нэг төсөл хөтөлбөр хэрэгжүүлэх гэхээр түүнийг улс төржүүлдэг, сөрөг хандлагаар тайлбарладаг үзэгдэл хэвийн мэт болчихож. Хоёр талцчихаад үзээд байвал хөгжлийн тухай яриад яах юм бэ. Ард түмний нэр барьж хашхирдаг хэдхэн хүнтэй.
Бурууд хатуу, зөв зөөлөн байх ёстой. Зарим асуудалд төр төмөр нүүрийг үзүүлэх л ёстой. Үнэхээр төрийн өмч юм бол өмчөө мэдэж, засаж сайжруулах эрх нь бий гэж бодож байна. Парис хотод Эйфелийн цамхагийг барих үеэр хотынх нь иргэд маш ихээр эсэргүүцэж байсан. Зөрж байгаад л тэр алдарт цамхагийг барьж авсан. Одоо хар л даа, дэлхийн долоон гайхамшгийн нэг болчихоод Франц улсад хамгийн их жуулчин татдаг нэг үзмэр болоод байна шүү дээ.
Сүхбаатарын талбайн урд хэсэг уг нь цэцэрлэгт хүрээлэн нэртэй боловч архичид цугларсан, ил бие зассан ийм л газар байсан. Мөн энэ газрыг хэсэг нөхдүүд банкны барьцаад тавьчихсан байсан. Үүнийг цуцалж, иргэд, олон нийтийн эзэмшлийн Улаанбаатарчуудын ирэх дуртай цэцэрлэгт хүрээлэнг бий болгочихлоо. Одоо бол энэ бүтээн байгуулалтыг муулаад байх хүн алга. Тухайн үедээ л улс төржиж байсан нь илэрхий боллоо. Мөн замын урд талд зүгээр самбарын бизнес эрхэлж байсан газрыг одоо хэчнээн сайхан талбай болсон байна вэ, очиж харсан биз дээ.
Ийм ажлуудыг хийх хэрэгтэй. Одоо Урт цагаан дээр ч бас эсэргүүцэл хийгдэж л байна. Гэхдээ иргэдээс санал авч, өөрсдийг нь оролцуулсан уралдаан зохион байгуулахаар маш идэвхтэй оролцдог болсон байна. Өмнө нь энэ төрлийн уралдаан 5-6 бүтээл л ирдэг байсан бол сая Урт цагааныг шинэчлэх сэдэв уралдаанд 20 гаруй маш гоё бүтээлүүд ирсэн байсан.
Үүний дараа Урт цагааны түрээслэгчид энэ ажлыг эсэргүүцээд нэмэргүй юм байна гэж ойлгосон байх. Бүр нурах гээд байсан нэг блокыг нийслэлийн өмчөөс хасуулж байгаад буулгасан. Худлаа жил болгон “буулгана” гэж сүржигнэдэг гэх хандлага өөрчлөгдсөн. Хамгийн гол нь урт цагаанд байрлаж ажил амьдралаа залгуулдаг байсан түрээслэгчид бий.
-Тэд нартай яаж ойлголцсон бэ?
-Тэднийг ажлын байраар хангаж байгаа. Нийслэлийн төр захиргааны дөрөвдүгээр байр буюу хуучнаар Улаанбаатар хотын банкны шилэн барилгын 1-2 дугаар давхарыг хэсэг хугацаанд түрээслүүлэхээр болсон. Өмнө нь Урт цагаанд 50 мянгаас 200 мянган төгрөг хүртэл түрээс төлдөг байсан хүмүүс энд 16 мянган төгрөгийн түрээс дээр ашиглалтын зардлаа төлөөд байж болно. Дараа нь Урт цагааны барилга баригдахаар заавал буцааж шилжүүлнэ гэдэг санамж бичиг зураад явж байна.
-Өмнө нь урт цагаан дээр дам түрээсийн үйлчилгээ эрхэлдэг байсан нөхдүүд шилэн барилга дээр очоод дахиад дамлаад сүйд хийх вий дээ?
-Нийслэлийн өмчийн ашиглалт удирдлагын газрынхан шууд иргэнтэй гэрээлж, дундуур нь хүн оруулахгүй байх талаас нь анхаарч ажиллана. Хэн ямар үйлчилгээ эрхлэх зорилгоор ажлын байр түрээслэх гэж байгаа вэ гэдэг мэдээлэлтэй байгаа учраас нийслэл хяналтаа тавиад явах бүрэн боломжтой. Ингэж л нийслэлийнхээ болж бүтэхгүй байгаа зүйлсийг барилгачин хүний нүдээр засчихья гэсэн бодолтой л явж байна.
-Барилгачин хүний онцлог нь тэр юм болов уу?
-Инженер хүний сэтгэхүйгээр энэ хотыг цэвэрлэж, цэгцлэх хэрэгтэй гэж л боддог доо. Дараагийн хийх ажлууд их байна. Ашиглалтын шаардлага хангахгүй болчихсон бага тойргийн барилгууд, урагш ажилчдын район гэж байхад байсан хэдэн шар байшингууд гээд засч, сайжруулах болохгүй бол буулгаж, шинэчлэх барилгууд олон байна. Ер нь Улаанбаатар хотод тулгамдаад байгаа хуучин барилгуудаа шинэчлэх, гэр хорооллоо дахин төлөвлөх төслүүд дээр анхаарч, бусад ажлуудтайгаа уялдуулж ажиллах нь зүйтэй. Хот нэг л стандарттай байх хэрэгтэй. Үүний төлөө төлөөлөгч бид нар ажиллаж байна.
-Баярлалаа танд. Санаж бодсон ажлуудаа хэрэгжүүлж, энэ хотыг нэг стандарттай болгоорой. Таны ажилд амжилт хүсье.
Их хотод их бүтээн байгуулалт өрнөж байна. Хамгийн чухал нь хотын асуудал болсон хөрс, агаарын бохирдлыг шийдэх чухал гаргалгаа бол орон сууцжуулах хөтөлбөр гэдгийг хүн бүр дуу нэгтэйгээр хүлээн зөвшөөрч байгаа. Тиймээс энэ том төслийн нэг хэсэг болж түүх бүтээж байгаа барилгачиддаа амжилт хүсье.
Л.Тамир
