1. Дэлхийн тавцанд гайхуулж явсан Их эзэн Чингис хааны удам Монголчууд гурван саяулаа боллоо. Аугаа Их гүрний гал голомт болсон Монголчуудын үр сад өссөөр гурван сая боллоо. Өнгөрсөн оны сүүлчээс эхлээд Гурван сая дахь иргэн хэн болох вэ гэсэн асуултын хариуг 2015 оны нэгдүгээр сарын 24-нд Өмнөговь аймгийн Даланзадгад сумын Нэгдсэн эмнэлэгт төрсөн иргэн Э.Хатанболд, Г.Аззаяа нарын Х.Монголжин охин өглөө. …
Сонин хачин
December, 2015
-
22 December
Тэнгисийн цасаар агаарын бохирдлыг сааруулна
Далайн ёроолын 100-1000 метр гүнд нарны гэрэл бага хэмжээгээр тусдаг тул эрдэмтэд үүнийг бүрэнхий бүс гэж нэрлэдэг. Далайн ёроолын бүрэнхий бүсэд органик бодисоос бүрдсэн цасан лавс мэт хөвөгч ургамал байдгийг тэнгисийн цас хэмээнэ. Тэнгисийн цас үхсэн буюу үхэх дөхсөн нялзгай биет амьтдын бактери, ялгадас, тунадас зэрэг олон зүйлсээс бүрдэнэ. Гэлээ гээд тэнгисийн цасыг үл тоож болохгүй. Учир нь тэнгисийн цас …
-
22 December
Титэм далайн оддыг устгаж байна
Австралийн “Их шүрэн далан” бол дэлхийн байгалийн өвд зүй ёсоор бүртгэгдсэн манай гарагийн хамгийн урт, хамгийн том шүрэн арлуудтай үзэсгэлэн төгөлдөр бүс нутаг юм. Гэвч Их шүрэн далангийн шүрэн модод устах аюул нүүрлээд байгаа билээ. Сүүлийн жилүүдэд шүрэн модыг сүйтгэгч халуун орны титэм далайн од их хэмжээгээр өсөж үржсэн нь энэ арлууд дахь шүрэн модны төрөл зүйл эрс цөөрөх үндсэн …
-
22 December
Замагны эрчим хүчээр утсаа цэнэглэж болно
Канадын эрдэмтэд хөх-ногоон замагнаас цахилгаан энерги гаргаж авах технологи боловсруулжээ. Эхний туршилтыг гар утас, компьютер дээр хийсэн байна. Хөх-ногоон замаг буюу цианобактер гэдэг нь хүчилтөрөгч ялгаруулан фотосинтез явуулах чадвартай томоохон грам сөрөг бактерийн төрөл юм. Монреалын Конкордын их сургуулийн инженерүүд замагны ялгаруулж байгаа эрчим хүчийг цуглуулах технологи боловсруулжээ. Тэдний бүтээсэн төхөөрөмж нь анод, катод, протон солилцох мембранаас бүтнэ. Цианобактерийг анодын …
-
22 December
Эрдэмтэд залуужуулдаг шоколад бүтээжээ
Британийн эрдэмтэд бие организмын хөгшрөлтийн эсрэг үйлчилгээ үзүүлэх шоколад бүтээснээ зарлаж дуулиан боллоо. Мэргэжилтнүүдийн үгээр бол шоколадын найрлагад ордог амттаны оронд хөгшрөлтийг удаашруулдаг эм бэлдмэлүүд оруулсан гэнэ. Тэдний 10 жилийн турш судалж туршаад сая худалдаанд гаргаж байгаа энэ “амттан” тун удахгүй дэлхий нийтээр тархаж Европ, Америкт ч гэсэн эрж хайдаг болно гэж итгэж байгаа гэнэ. Харин 100 грамм ийм амттан …
-
21 December
Алдарт зургийн гайхалтай түүх
Америк зурагчин Рокко Морабитогийн 1967 онд авсан «Амьдралын үнсэлт» хэмээх зураг ихээхэн алдартай. Зарим хүн энэ зургийн учрыг олохгүй гайхдаг бол зарим нь шал буруугаар ойлгож дооглон инээдэг гэнэ. Гэхдээ энэ бол хүн бүхний мэдэж авбал зохих сайхан түүх юм. 1967 оны 7-р сарын тэр нэгэн өдөр их халуун байлаа. Флорида даяар олон тооны хөргөх төхөөрөмж, сэнс ажилласнаас болж ачаалал …
-
14 December
Дөрвөн хөллөж явдаг гэр бүлийн нууц
Олон жилийн туршид эрдэмтэд 4 хөллөж явдаг гэр бүлийн нууцыг тайлах гэж хичээж байгаа билээ. Тэд хөл болон гар дээрээ явдаг бөгөөд үүндээ аль хэдийн дасан зохицсон учир, энэ нь тэдэнд төдийлөн төвөгтэй санагддаггүй болсон биз Туркийн 18-34 насны ах, эгч, дүүс бүхий 5 хүний талаар судалгааг сүүлийн 11 жилийн туршид хийж байгаа гэнэ. Тэд босоо байрлалд удаан байж чаддаггүй …
-
3 December
Мэнгэ бие махбодид хэрэгтэй мэдээллийг дамжуулж, хэрэггvйг нь зогсоодог
Орчин vед манайхан гоо сайхны мэс засал хийлгэх болсоор удаж байна. Гоо сайхны эмнэлэг гэхэд л хvний нvvрний арьс татах, өөхний давхаргаас нь хасах, хөл гар «тэгшлэх», хөх өгзөг томруулж багасгах зэрэг олон vйлчилгээ явуулдаг. Yvний зэрэгцээ хvмvvс биеийнхээ хvсээгvй хэсэгт буй төрөлхийн болон олдмол мэнгээ ч авхуулах болсон. Ер нь мэнгэ яагаад vvсдэг, ямар учиртай юм бол? Хvний амьдралд …
-
2 December
Хурууны хээгээр хүний хүйсийг тодорхойлж болно
Гэмт хэргийн газраас хурууны хээ олох нь мөрдөгч, шинжээчдийн хувьд хамгийн чухал мэдээлэл болдог. Учир нь хурууны хээгээр гэмт хэрэгтнийг олж, хэрэг үйлдсэнийг нотлох боломжтой. Гэхдээ мэргэжилтнүүд хурууны хээний эзнийг олж илрүүлэхийн тулд түм буман өгөгдөл дундаас аль тохирохыг нь хайх хэрэгтэй болно. Хамгийн гол нь, гэмт хэрэгтний хурууны хээ Цагдаагийн газрын мэдээллийн санд бүртгэгдсэн эсэх нь бас эргэлзээтэй. Харин …
-
1 December
Хятадууд эмэгтэй роботоо танилцууллаа
Хятадад саяхан болж өндөрлөсөн “World Robot Exhibition-2015” /Дэлхийн роботын үзэсгэлэн/ дээр хятадуудын өөрсдийнх нь бүтээсэн “Geminoid F” хэмээх эмэгтэй робот хүмүүсийн анхаарлыг хамгийн ихээр татаж буй бүтээлээр тодорчээ. Дэлхийн нэг бус оронд эмэгтэй робот бүтээж байгаа ч Хятадын бүтээл дэлхийн хамгийн секси эмэгтэй роботоор тодорсон байна. Ярьж, толгойгоо эргүүлж, нүдээ анивчиж чаддаг энэ андройд робот хүний арьстай тун төстэй харагдаж, …
November, 2015
-
26 November
“American Music Awards -2015”-ын ёслолын арга хэмжээнд Jennifer Lopez 9 даашинз сольж өмсжээ
Энэ сарын 22-ны өдөр АНУ-ын Лос Анжелес хотод “American Music Awards -2015” арга хэмжээ болж өнгөрлөө. Эл арга хэмжээний үеэр 46 настай дуучин Jennifer Lopez 9 даашинз сольж өмссөн байна. Түүний өмссөн даашинзууд өнгө, загварын хувьд үнэхээр олны нүдийг хужирлаж байжээ. Шинэ жилийн цэнгүүн ойртож байгаа энэ цаг үед охид бүсгүйчүүд маань баяраар өмсөх гоёлын даашинзын санааг Jennifer Lopez-ийн …
-
26 November
Хамгийн хүйтэнд тэсвэртэй морь Монголоос гаралтай
Өвөлдөө цельсийн -70 хэм хүрдэг газар бол Зүүн Сибирьт орших Саха Улс /хуучнаар Якут/ бөгөөд тэндхийн Лена, Алдан, Вилюя хэмээх газарт хамгийн хүйтэн буюу -70 хэм хүрдэг байна. ОХУ-ын холбооны тойрогт хамаарах Бүгд найрамдах Саха Улсад -70 хэмийг тэсвэрлэж буй морьдын нууцыг олохын тулд саяхан эрдэмтэд генийг нь судалж үзээд Монголоос гаралтай болохыг нь тогтоожээ. Энэ дүгнэлтийг “Proceedings of the …
-
25 November
“Counter Strike”-д 10 жил амьдарсан Хятад охин
1999 онд бүтээгдсэн цагаасаа хойш манайхан гэлтгүй гаднынхны ихээр донтох болсон видео тоглоом бол “Counter Strike” /Контер Страйк/ билээ. Тэгвэл саяхан Хятадад цагдаа нар 2005 онд сураггүй болсон охиныг “PC тоглоом”-ын газраас олж шуугиан тарьлаа. Хайртай ганц охиноо бүтэн 10 жил хайж, цөхрөнгөө барсан эцэг эхэд /нэг хүүхдийн бодлогоос улбаалж ганцхан хүүхэдтэй/ нь цагдаа нар охиныг нь хүлээлгэн өгөхдөө “PC …
-
18 November
Монгол охины бүтээлүүд эрэлттэй болжээ
Буриадын Улаан-Үд хотоос Америкийн Нью-Йорк хотод амьдарч буй М.Ариун хэмээн Монгол охин ажлынхаа хажуугаар өөрийн сонирхлоороо хүзүүний зүүлт хийдэг бөгөөд өдгөө нэлээд эрэлттэй болжээ. Гар аргаар үйлдвэрлэсэн энэхүү бүтээлүүдээ тэрбээр “Made in Mongolia” хэмээн танилцуулдаг бөгөөд хуучны хэв маягтай ч шинэ зүүлтүүдийг нь сонирхох хүмүүс нэмэгдсээр байгаа ажээ. Ялангуяа Америкийн индианчууд түүний бүтээлийг нэлээд худалдан авдаг гэнэ. Ямартай ч, барууны …
-
17 November
Могойтой амьдардаг Монголын анхны хүн Булганых
Булган аймгийг “Анхдагчдын өлгий” хэмээн нэрлэдэг. Үнэхээр ч сансарт ниссэн анхны монгол хүн Булганых байсан бол хүн төрөлхтний их наадам олимпоос алтан медаль хүртсэн анхны монгол хүн мөн л Булган аймгийн харьяат. Харин Булган аймгийн нэгэн иргэн могойтой цуг амьдарч байгаагаараа мөн л “анхдагч” боллоо. Учир нь манай улсад 30 гаруй тооны могойтой хамт амьдарч байсан тохиолдол гарч байгаагүй. Булган …