АН-ын мөрийн хөтөлбөрийн биелэлт муу

1466057369_olloo_mn_1466059698_anner

УИХ болон аймаг, нийслэлийн ИТХ-ын ээлжит сонгууль болоход 13 хоног үлдлээ. Зургадугаар сарын 29-нд болох сонгуулийн сонголтод нөлөөлөх гол хүчин зүйл бол улс төрийн нам, эвслийн дэвшүүлж буй мөрийн хөтөлбөр юм. Өөрөөр хэлбэл, иргэд саналаа өгөхөөс өмнө нэр дэвшигчдийн мөрийн хөтөлбөр, бодлогыг судалж, хувийн дүгнэлт хийдэг. Түүнчлэн дөрвөн жилийн өмнө амласан мөрийн хөтөлбөрийн хэрэгжилт ямар хэмжээнд байгаа нь бас нэгэн шалгуур. Энэ ч утгаараа өнгөрсөн 2012 онд сонгогчдын дийлэнх нь АН-д итгэл хүлээлгэсэн боловч эцэст нь ам руугаа “алгадуулав”.
Одоогоор ард түмнийг хамгийн их цочирдуулсан зүйл бол 2012 оны сонгуулиар амласан АНынхны мөрийн хөтөлбөрийн биелэлт юм. Товчхондоо, АН-ынхны боловсруулсан мөрийн хөтөлбөр мөрөөдлийн жагсаалт байжээ. Улс төрийн нам, эвслийн мөрийн хөтөлбөр гэдэг сонгуулийн бүрэн эрхийн хугацаанд буюу дөрвөн жилийн турш хийж, хэрэгжүүлэхээр төлөвлөсөн ажил, боловсруулсан бодлого юм. Гэтэл АН-ынхан үүнд тийм ч их ач холбогдол өгөөгүйг дөрвөн жилийн үйл явцаас тольдож болно. Тодруулбал, АН-ын амлалт бодит байдалд биеллээ эс олсон хэрэг. Тэд сонгогчдыг уран үгтэй мөрийн хөтөлбөрөөр хуурч, саналыг нь авч, УИХ-ын гишүүний бүрэн эрхийг хүлээн, шаргал ордны зөөлөн сэнтийд заларч, төрийн сүлдний дор дөрвөн жил нуугдав. Цаг хугацааг ухрааж болохгүй ч аливаа зүйлийг эргэж санан, гаргасан алдаагаа дахин давтахгүй байх боломжтой нь сайхан. Тиймээс 2012 оны сонгуулиар АН-ын амласан сайхан нэртэй, биелэлтгүй мөрийн хөтөлбөрийн зарим хэсгийг нэхэн саная. Тухайн үед АН “Хүн шиг амьдарч, улс шиг хөгжье” гэж тунхаглаж байсан.
Үүнийг ард түмэн одоо ч мартаагүй. 2012 оноос өнөөдрийг хүртэлх бүхэл бүтэн дөрвөн жилийн хугацаанд манай улсад юу өөрчлөгдөж, шинэчлэгдэв. Өсөлттэй байсан эдийн засаг унаж, бараа бүтээгдэхүүн, гадаад өр, валютын ханш өсч, түүхий эдийнх буурч, ажилгүйчүүдийн тоо нэмэгдэн, иргэдийн амьжиргаа өдрөөс өдөрт дордлоо. Бүр тодруулбал, иргэдийн амьдрал кг-аас граммын эдийн засаг руу огцом шилжив. Ийм л өөрчлөлт нийгэм болон иргэдийн амьдралд гарав. Хэрэв АН 2012 оны сонгуулийн үеэр уран ярьж байсан шигээ мөрийн хөтөлбөрөө сайн биелүүл сэн бол өнөөдөр эдийн засаг ингэтлээ унахгүй, иргэдийн амьдрал ийм болтлоо дордохгүй л байв.

Тухайлбал, 2012 онд АН ажил орлоготой, эрүүл чийрэг, эрдэм боловсролтой, аюулгүй орчинтой, эрх чөлөөтэй монгол хүн гэсэн таван дэд бүлэгтэй мөрийн хөтөлбөрийг дэвшүүлж байжээ. Нэг бүлэг нь дотроо уул уурхай, үйлдвэржүүлэх, ноос, ноолуур, арьс шир, нийгэм, эрүүл мэнд, боловс­рол зэрэг олон салбарт чиглэсэн байх бөгөөд түүн дотроо мөн нэлээд заалтыг тусгасан. Ямартай ч 30-аад хуудас амлалтаас биелүүлээгүйг нь бус хэрэгжүүлэх гэж оролдсоныг нь тоолбол цаг хэмнэх биз. Гэхдээ энэ удаад бид олны дунд нэлээд хүлээлт үүсгэж, горьдлого төрүүлсэн боловч хэрэгжүүлээгүй зарим нэг амлалтыг нь эргэн сануулж байна.

Байгаль орчинд ээлтэй бус халтай АН

Энэ хэсэгт нэгэн жишээг онцлон хүргэе. АН засгийн эрхийг барьсан 2012 оноос хойш, тэр тусмаа энэ жил АН-ын дотоод зөрчилдөөн хурцдаж, эв зүйгээ олохоо больсон. Тухайлбал, “Монгол хүн 2020” мөрийн хөтөлбөрийнх нь автор гэгдэх Ж.Батболд намаасаа татгалзаад буй. Түүний хэлснээр өнгөрсөн дөрвөн жилд АН байгаль орчинд ээлтэй бус, халтай байдлаар ажилласан байна. Энэ нь ч үнэн гэдэгт маргах хүн гарахгүй болов уу. Товчхондоо, мөрийн хөтөлбөрөө биелүүлэх нь битгий хэл эсрэг үйл ажиллагаа явуулсныг тэрбээр онцолжээ. Хамгийн ойрын жишээ нь, цөмийн хаягдал. Энэ тухай тэрбээр “Монгол Улсын нутаг дэвсгэр дээр цөмийн хог хаягдал булшлахыг хатуу хориглоно” гэсэн заалт АН-ын өгсөн мөрийн хөтөлбөрт байгаа. Ингээд нам олуулаа яллаа.

Засаг байгуулагдаад хориглох эрх зүйн актаа гаргах юм болов уу гэсэн, байдаггүй. Гэтэл сая 2016 оны гуравдугаар сарын 29-нд манай намын нөхөд Цөмийн ашигласан түлшний конвенцид нэгдэнэ гээд мөрийн хөтөлбөрийнхөө эсрэг юм бариад орж ирдэг байгаа. Энэ үед л би тэсэрсэн. Яаж ч бодоод эвлэрч чадахгүй байсан” хэмээжээ. Ямартай ч байгаль орчны чиглэлээр тусгасан заалтыг огтхон ч хэрэгжүүлээгүйг мөрийн хөтөлбөр боловсруулсан хүн хэлсэн нь энэ. Түүнчлэн ашиглалтын зөвшөөрөлтэй, зөвшөөрөлгүй аж ахуйн нэгжүүд нийслэлчүүдийн ундны эх үүсвэр болох Туул голын ойр орчим болон ай савд хайрга, дайрганы олборлолт хийж, аюултай төвшинд хүрээд буй. Тэнд ямар нөхцөл үүссэнийг нийслэлчүүд андахгүй. Энэ байдал удаан үргэлжилбэл төд удахгүй Туул голын амь тасарч, цэвэр усны хомсдол бий болох аюул нүүрлэнэ. Хэрэв АН-ынхан 2012 онд амласан амлалтаа ажил хэрэг болгосон бол байдал өнөөдрийнхөөс арай л өөр байх нь мэдээж. “Амьсгалах агаартай, уух устай, аюулгүй амьдрах хоттой болох нөхцөлийг бүрдүүлнэ” гэж амлаж байснаа мартсан бололтой, АН-ынхан.

АН-ын 2012 оны мөрийн хөтөлбөр хөрсөн дээр бууж, иргэдийн амьдралд өгөөжөө өгсөн эсэх талаар иргэдийн сэтгэгдлийг сонслоо.

Э.УУГАНБААТАР: АН-ын мөрийн хөтөлбөрийн биелэлт муу байна

-Миний бодлоор АН-ын мөрийн хөтөлбөрийн биелэлт муу байна. Бодит байдалд харагдаж, үзэгдэх юм алга. Өмнөх жилүүдтэй харьцуулахад техник, технологи хурдацтай хөгжиж байгаа ч иргэдийн амьдрал улам доошилж байна. Зарим нь улам баяжиж байхад зарим хүмүүс ямар ч мөнгөгүй, гуйлга гуйгаад явж байх жишээний. Манай улсын иргэдийн амьдрал нэгэн жигд биш, нийгмийн янз бүрийн давхарга үүссэн харагдаж байна. Төрийн бодлого буруу, гаргаж буй тогтоол шийдвэр хүн рүүгээ чиглээгүй учраас ийм нөхцөл байдал үүсч байх шиг байна. Манай улсад урт хугацааны тогтвортой бодлого л хэрэгтэй болов уу.

эх сурвалж: Монголын үнэн сонин

Санал болгох мэдээ

Г.Занданшатар: Мал аж ахуйд тулгамдаж буй асуудлыг хоршиж, нэгдэх арга замаар л шийдвэрлэж чадна

“Шинэ хоршоо” хөдөлгөөн арга хэмжээнд хот, хөдөөгийн 3100 гаруй малчид, хоршоологчид хөдөө аж ахуйн салбарт …