Багшгүй англи хэлний Урнаа

 Ард олондоо “БАГШГҮЙ АНГЛИ ХЭЛНИЙ УРНАА” хэмээн цоллогдсон багш, орчуулагч, хуульч Б.Уранбилэгтэй ярилцлаа.

-Таныг “Багшгүйгээр англи хэл сурцгаая” сурах бичгээр тань хүмүүс мэддэг болсон. Энэ сурах бичгийг бүтээх болсон түүхийг эх­лээд сөхвөл сонин байх болов уу?

-Юуны түрүүнд танд болон танай сонины уншигч­дад энэ гэгээн өдрийн мэндийг хүргэе. Би ер нь сонинд ярилцлага өгч бай­гаагүй юм байна. Энэ жижигхэн цэнхэр номыг анх бүтээж байх тэр үед надад ном бичиж мөнгө олно ч гэдэг юмуу, нэр төр алдар гавъяатай болно гэдэг ч юмуу хувийн ашиг, со­нирхол талаас нь харах өчүү­хэн төдий ч сэтгэл байгаагүй л дээ. Би ч зарим нэг хү­мүүсийн ярьж байгаа шиг тийм сүрхий мундаг хүн биш шүү дээ. Ард түмнээсээ суралцаад боловсорч л яваа, монголынхоо ирээдүй бол­сон хүүхэд залуучуудын бо­ловсрол мэдлэгт санаа зов­ниж явдаг хүний л нэг. Энэ утгаараа ард тү­мэндээ тустай зүйл хийе гэж зориг шулуудан 2008 оны 12-р сараас “Номын ца­гаан буяныг хамтдаа дэл­гэрүүлцгээе” сайн үйлсийн аянаа эхлүүлсэн юм. Сүүлийн үед гадаад хэл сураад байгаа мөртлөө мэддэг ч юм шиг, үгүй ч юм шиг оюутан залуусын тоо эрс нэмэгдсэн.

Мөн англи хэлийг дунд сургуульд олон жил сурсан мөртлөө зарим үед үсгээ ч мэдэхгүй хүүхдүүдтэй алхам тутамд тааралддаг. Үүний шалтгааныг олохоор аймаг, сум, нийслэлийн сур­гуулиудын. ахлах ангийн хүүхдүүдийн дунд судалгаа явуулах ажил өрнүүлсэн. Гурван жилийн турш үр­­гэлжилсэн судалгааныхаа хажуугаар ахлах ангийн сурагчдад “Боловсрол гэж юу вэ?”, “Мэргэжлээ сон­гоход юу анхаарах вэ?”, “Гадаад хэл сурсаны ач холбогдол юу вэ?” гэсэн сэд­вээр лекц уншиж байсан.

Мөн эцэг, эхчүүдэд зориулан “Хүүхдэдээ цаг гаргах цаг нь болсон, хүүхэд бүр авьяастай гэдгийг ойл­гуулах үүднээс үнэ төл­бөргүй лекцээ уншиж бай­лаа. Судалгааныхаа аж­­лын хажуугаар 36 өдөр да­раалан хичээл орох программ боловсруулж түү­нийгээ бүтэн, хагас өнчин хүүх­дүүдэд үнэ төлбөргүй зааж байлаа. Энэхүү ажилд англи, швед, ирландаас най­зууд маань ирж туслан их ч буян болсон доо. Буя­ны сайн үйлсийн аянаа өнгөрсөн жил амжилттай хааж тайлангаа хийсэн. Тай­лангаа хийж дууссан тэр орой хүнд ачаанаас салсан юм шиг л мэдрэмж төрсөн шүү. Одоо дурсахад сайхан байна.

-Энэ номын давуу тал нь юу вэ. Үнэхээр 14 хоногт англи хэлийг сурах боломж бий юу?

-36 өдрийн программаар хичээллэх сонирхолтой олон хүний хүсэлтээр хэдий тай­лангаа хамгаалсан ч дээрх программаа сурах би­чиг болгон хэвлүүлсэн. Би энэ ажлынхаа хажуугаар жуулчидтай ажилладаг бай­лаа. Халуун зун говьд жуул­чидтайгаа явж байх­даа энэ сурах бичгээ дуус­гаж байсан юм. Энэхүү сурах бичгийн зорилго нь “Хамгийн хямд үнээр ча­нартай мэдлэгийг хүн бүрт олгоё” гэсэн уриатай. Үнэхээр энэ номыг өмнө нь англи хэл сурч байсан хүмүүс 7-14 хоног уншаад дүрмээ цэгцэлж чадаж бай­гаа­гаараа онцлогтой. Нэрний хувьд суралцаж байсан хүүх­­дүүдээрээ сонгуулсан. Ми­ний хувьд хүүхдүүдийг номтой нөхөрлүүлэхийг хүс­сэнээс гадна монгол хэлээр англи хэлний дүрмүүдийг эн­гийнээр тайлбарлахыг оролд­сон нь энэ номын давуу тал юм. Англи хэл сурахыг хүссэн нас насныхан миний номыг сонгон хэрэглэж байгаа нь өчүүхэн надад урам өгдөг.

-Англи хэлийг яавал хурдан хугацаанд сурах вэ?

-Олон удаа хэл сурах гэж оролдож байсан залуучуудтай ярилцаж байхад тэд сурах аргаа л сайн олохгүй яваад байсан юм билээ. Ер нь бол ганц англи хэл биш, ямар­ваа нэгэн зүйлийг сурахдаа тэр зүйлээ сурах чин хүсэлтэй сонирхолтой байх ёстой. Түүнчлэн сурах гэж байгаа зүйлийнхээ суурь цөм нь юу вэ гэдгийг л ойлгосон цагт аяндаа болно. Англи хэлний хувьд энэ хэлийг to-be, to-have, to-do….гэсэн үгүүдийн хувирал хэрэглээг сурахгүйгээр хичнээн үг цээжлээд хаанаас нь ч хамаагүй сурсан болоод хаяад байвал сайн сурч чадахгүй. Харин эхнээс нь цэгцтэй, суурь хэдэн дүрмийнхээ хэрэглээг сайн ойлгочихвол англи хэл тийм ч хэцүү тусгай авьяастай хүмүүс сурдаг зүйл биш юм.

Мэдээж энэ талаар өөр олон багш нар ондоо зүйлүүд ярих байх л даа. Миний чин хүсэл бол баян, ядуу, хот, хөдөөний гэж ялгалгүй бүх хүнд л англи хэл сурах урам өгч сурах аргад нь суралцуулахсан. Мөн сур­ган хүмүүжүүлэх арга барил нэлээд шингээсэн, эх орноороо бахархах үзлийг суулгаж өгөхийг хүссэн.

Түүнчлэн монгол хүнд хэ­рэгтэй гэсэн мэдээллийг бүтээлдээ багтааж өгсөн нь энэ хэлийг сурахыг хүссэн иргэддээ урам зориг нэмж байдаг гэж хэлмээр байна. Сурах аргаа олчихсон, ярианы дүрмүүдээ сурсан байхад дараа нь гадаадын багш нартай гэгдэх олон курст очоод ярианы хи­чээлд суух боломж их байна. Залуучууддаа хан­даж хэлэхэд хэрвээ та нар энэ зууны хамгийн үнэт валют болсон цаг хугацааг хором ч алдалгүй юухныг ч гэсэн ичиж нэрэлхэлгүй сурч мэдээд, ганц олдсон амьдралаа утга учиртай өнгө­рөөж аз жаргалтай амьд­рах хэрэгтэй л гэж захимаар байна.

-Цэгцгүй мэдлэг зөвхөн англи хэл дээр ч биш ер нь боловсролын салбарын бүх түвшинд байгаа. Үүнийг яаж өөрчлөх вэ?

-Олон цэгцгүй мэдлэг, мэдээлэлтэй, хоцрогдолтой сурсан байдлыг гурав ангилж үзэж болно.

Нэгдүгээрт Сүүлийн үед монгол хэлний мэдлэг хүү­хэд залууст маш тааруу болсон. Зөв бичих дүрмийн алдаа, ном унших багассан нь хүүхдүүдийг биеэ дааж өөрийгөө хөгжүүлэхэд хам­­­­­­гийн том саад болсон. Ерөн­­хий боловсролын ху­вийн болон төрийн сургуу­лиудын англи хэлний сурах бичгүүд нь нэг стандартад байдаггүйгээс сургуулиа төг­сөөд дараагийн сургуульд элсэн суралцахад янз бү­рийн мэдлэгтэй байдаг нь их дээд сургуулиудын сур­­­галтын чанарт ч бас нө­лөөлж байдаг. Уг нь дунд сургуульд англи хэлний суурийг нь сайн тавьж өгөөд нэг стандартаар мэдлэг ол­­­годог, түүнийгээ сонгон нэрээр хэдхэн хүүхэдтэй илүү түлхүү ажиллах биш, хүүхэд бүрт л жигдхэн мэд­лэг олгодог байвал хүүхэд бүр хоцрогдолгүй сурах бо­­ломжтой. Аливаа сурах зүйлд суурь муу байгаагаас дараагийн сурах судлах үйлсэд нь дутуу хагас сурсан байдал бий болдог. Ингээд л чанаргүй мэргэжилтний асуудал яригддаг.

Хоёрдугаарт манайд амьдралын боломжтой цөөн хэсэг гэр бүлүүд хүүхдүүдээ гадаадад сургах эсвэл нийслэлд байгаа өндөр төлбөртэй хувийн дунд сургуульд сургадаг. Харин хүн амын дийлэнх болсон жирийн ардын хүүхдүүд улсын нэртэй сургуулиудад сурдаг.Үндсэн хуульд заасан эрхийнхээ дагуу бол бүх хүүхэд сурч боловсрох эрхтэй ч үнэндээ өнөөдрийн байдлаар бүгд жигд мэдлэг авч чадахгүй л байна. Энэ нь зарим талаараа эцэг эхчүүдийн хайнга байдлаас ч болж байгаа тохиолдол бий. Одоо чинь 21-р зуун шүү дээ. Бүх хүмүүс л миний хүүхэд болж байвал гээд амиа бодоод байвал улам л баян ядуугийн ялгаа ихэснэ. Жирийн хүүхдүүд биеэ барьж нээлттэй байж хөгжих зам улам л хаалттай болно. Эцэг эхчүүд хүүхдээ ямар нэг дээд сургууль төгсгөөд авъя гэхээсээ илүү хүүхэддээ хүнтэй хэрхэн харилцахаас эхлээд юухныг ч гэсэн мэддэг чаддаг чадварт сургах хэрэгтэй. Боловсролыг сургууль багшаас гадна эцэг эхчүүд өөрсдөө хамтран зүтгэж байж хойч үеэ сайн чадварлаг хүн болгож үлдээнэ шүү дээ.

Гуравдугаарт ер нь бол ганц англи хэл, монгол хэл биш. Ерөнхий боловсролын сургуулийн хөтөлбөрийг яаралтай өөрчлөхгүй бол насанд хүрээгүй хүүхдүүд хэтэрхий олон цагийн хи­чээл, мөн хэтэрхий олон даалгавар хийх гэж хамаг цагаа зарцуулдгаас хүүхдүүд ядарч бас өөрсдийгөө хөг­жүүлж чадахгүй байгаа юм. Хэрвээ хүүхдүүд өөрт таарсан хичээлээ цагтай, чө­лөөт цагаа зохистой өнгө­рөөх спорт заал, сэтгэхүй хөгжүүлэх тоглоомын клуб зэрэг байвал гадуур тэнэх, pc тоглох зэргээр буруу за­­­маар явахгүй. Бид хүүх­­­дийг алдсан хойно нь биш алдахаас нь урдчилан хамгаалж хайрлаж эх орны­хоо ирээдүйг бэлтгэнэ. Хувь хүнийхээ хувьд хүүх­дүүдийг зургаан настай сургуульд оруулах тийм ч таатай биш санагддаг, Мөн уралдаант шалгалтыг тестээр авах аргыг яаралтай өөрчлөхгүй бол нэг л хуу­рамчхан шалгалт болж бай­гаа харагддаг. Энэ талаар их дээд сургуулийн олон багш нар санаа нэгтэй байгаа л даа. Энэ мэтийн зүйлээс болж боловсролын гажуудал явсан гэж судалгаа хийсэндээ үндэслэж хэлэх хэрэгтэй байгаа юмаа.

-Таныг 2008 онд су­дал­гааны ажилдаа гарахад чинь хүмүүс 2012 оны сон­гуульд нэр дэвших бэлт­гэлээ хийж байна гэх хүмүүс бай­сан. Гэтэл та одоо болтол боловсролын төлөө л зүтгэж байна. Ер нь улс төрд оръё гэсэн бодол байхгүй юу?

-Уучлаарай, би ямар нэ­гэн эрх ашгийн төлөө энэ аяныг явуулсан юм бол одоо би олон түмэнд өдий дай­тай хүндлэгдэхгүй байсан байх. Ямар нэг ашиг бодож хүнд тусалбал тэр тус биш гэсэн сайхан үг байдаг даа. Энэ бол миний баримталдаг зарчим. Тухайн үед бас надаас улс төрд орох гэж байгаа юм уу гэж асуудаг байсан. Юун улс төр манатай. Хийж байгаа ажилдаа эзэн байх нь л энэ хэдэн жилийн зо­рилго байлаа. Гэхдээ би энэхүү гурван жилийн аянаа явуулж байхдаа таа­тай болон тааламжгүй олон зүйлтэй нүүр тулж явсан. Тухайлбал, улс төрөөс бо­лоод ямар олон хүн гүт­гэгдэн доромжлуулдаг, бас хэн нэгний золиос болж байгаа олон жишээг би мэднэ. Тиймээс бохирдсон улс төрийн хаалгыг татахыг нэг их хүсэхгүй нь ойл­гомжтой.

-Та хоёр жилийн ая­наа гурван жил болгон уртасгасан нь таны ажил нэлээд ам­­жилттай явсантай хол­боо­той юу?

-Хэдийгээр 2009 оноос хойш зүтгэсэн 2 жилийн аян маань амжилттай явж байсан ч хувийн амьдралд тохиолдсон гачигдлуудаас болоод юу хийснээ ард олон­доо тайлагнаж ча­даа­гүй. Тиймээс гурван жил болгон сунгасан. Өнгөрсөн хугацаанд хөдөө орон нут­гаар 8400 км явж 36500 иргэдтэй биеч­лэн уулзаж зөвлөгөө өгч бас тэдгээр хү­мүүсээс су­ралцаж сониныг сонсон сэтгэлээ баясгаж өөрий­гөө боловсруулж явлаа.

-Танд энэ аянаас үлдсэн хамгийн таатай бас хам­гийн таагүй дурсамж юу байна. Сонирхуулахгүй юу?

-Ер нь бол их баян он жилүүд байсан гэж хэлж болно. Юугаараа баян байсан гэхээр аль болох олон хүнд хүрч үйлчлээд хэрэгтэй зүйлийг нь чадлаараа хэлээд өгчих юмсан гэсэн асар их оргилсон сэтгэлээр бас олон мянган хүний “баярласан шүү багшаа” гэсэн таларх­лаар баян он жилүүд байлаа. Энэ аянаас нэг л зүйлийг их сайн ойлгосон.Урд нь бол багшлаад, орчуулгаа хийгээд, хуулиа судлаад явдаг жирийн нэг л цагаан гартан байсан. Тэр үед намайг одоогийнх шиг олон хүн таньдаггүй байлаа. Харин хэн нэг хүн ард олныхоо төлөө зөв зүйлийг зориглоод хийсэн байхад “ард түмэн гэдэг чинь тийм хүнээ таньж чаддаг, хүндэлж чаддаг юм байна” гэдгийг ойлгосон. Би хийснээ яриад л сүржигнээд байх дургуй болохоор олон зүйл ярьмааргүй байна. Гэхдээ би нэгэнт асуусан бо­лохоор дуугүй өнгөрч бо­­ломгүй. Манай залуу үе, өсвөр үеийнхэн маань согтууруулах ундаанд нэлээд орчихсон байгаа нь аймаг, суманд явж байхад олонтаа анзаарагдсан нь таагүй дурсамж байлаа. Тийм л үед улс орон маань хичнээн хүн амтай билээ. Тэдэнд маань ямар удирдагчид байгаа болоод ийм байдалд орчихов гэсэн гундуухан бодол төр­дөг юм билээ. Монголын маань ирээдүйг оюунлаг хүү­хэд залуучууд л авч явна шүү дээ.

-Сүүлийн дөрвөн жил хийсэн ажлаас тань дүгнэхэд та монголын боловсролын түү­­­­хэнд нэлээд хувь нэмэр оруулж байгаа нь тодорхой. БШУЯ таны ажлыг хэрхэн дэмжиж байв?

-Би хэн нэгнээр дэм­жүүлэх гэж, бас хэн нэгэнд таалагдах гэж сайн үйлсийн аян явуулаагүй. Гэхдээ ажил явуулж байх үедээ яаманд хандах зайлшгүй шаард­­­лага гардаг юм билээ. Ха­рамсалтай нь манайхан чинь оюунлаг хүмүүсээ тө­дий­лөн дэмждэггүй хэвээр л байна.

Харин энэ жил шинэ сайдтай “ТВ-9” телевизийн “Амжиж сонс” боловсролын нэвтрүүлгийн ачаар уулзаж, өөрийнхөө төлөө биш 3 жил судалгаа хийсэн хүний хувьд ард түмэнд, хүүхдүүдэд, багш нарт ийм л зүйл хэ­рэгтэй байна гэдгийг хэлж иргэдийнхээ дуу хоолой болж чадсандаа баяртай байгаа.

Одоо ажиллаж байгаа яамны бодлого ,шинэчлэл таалагдаж байгаа. Тун удахгүй бид­ний цөөн хэдэн нөхөд байгуулсан “Амьдралын төлөөх англи хэлний клуб” нь монголынхоо иргэн бү­рийг англи хэлний мэд­лэгтэй болоход туслах зорил­готойгоор ард олныхоо бо­ловсролын төлөө сүүлчийн гэж болох ажлаа явуулах гэж байгаа. Энэ ажил нь боловсролын яамны бод­логотой нийцэж байгаа тул үйл ажиллагааг маань дэм­жиж байгаа. Гэхдээ би аль нэг яам дарга гэхээсээ илүү хэн нэг­ний явуулж байгаа үйл ажиллагаа нь ир­гэдийн маань сайн сайхны төлөө чиглэсэн амьдралд нь зайлшгүй шаардлагатай байж чадвал тэр л чухал гэж ойлгодог. Ард түмэн гэ­дэг чинь хүмүүсийн хий­сэн ажилд дүн тавьдаг ухаант­нууд байдаг юм шүү дээ.

-Яагаад та сүүлчийнх гэж яриад байгаа юм бэ?

-Яахав дээ. Хүн амьд­ралдаа бусдын төлөө гэсэн сэтгэлээр жигүүрлэж тодор­хой хугацаанд юм хийж чадна гэдэг чинь утга учир­гүй насаараа урсгалаар амь­дарч явахаас их хол зөрүүтэй юм шүү.

Тиймдээ ч энэ хэдэн жил миний амьдралын чухал мөчүүд байлаа. Энэ жил ажлынхаа хажуугаар иргэн бүрийг англи хэлтэй болоход тусалж чадвал дараа нь өөрийнхөө хувийн амьдралаа бодох ёстой болоод л ингэж ярьсан хэрэг л дээ.

-Таны хувийн амьдрал гэснээс та лав маш жар­галтай хүн байх аа. Таны ард сайн гэр бүл байж л энэ амжилтанд хүрсэн байх?

-Энэ талаар олон зүйл ярьмааргүй байна. Ер нь хүний амьдралд гэр бүл хамгийн үнэ цэнэтэйг юу­наас ч илүү мэдэрч бай­гаа. Дэмждэг гэр бүл гэ­хээсээ илүү сурах бичгийг маань гарсан цагаас хойш хуурамчаар хувилж олон ч удаа уйлуулсан тэр хүмүүс намайг нэлээд хурцалж өгсөн шүү.

-Та ард олны төлөө сайн үйлсийн аян явуулж, монгол хэл, англи хэлний хичээлийг чанаржуулах та­­­лаар судалгаа, хичээл, буяны үйлс явуулж байсан бол одоо бүр өөрийн гэсэн нэвтрүүлэгтэй хөтлөгч бол­сон байна. “Амжиж сонс” нэвтрүүлэг яг юунд чиглэсэн нэвтрүүлэг юм бэ?

-Гурван жилийн турш “Боловсрол гэдэг чинь олон диплом биш, тал бүрийн мэдлэгтэй байж үүнийгээ амьдралд ашиглаж чадахыг хэлнэ” гээд ярьж байсны буян юм болов уу даа. Би чинь 3 жилийн тайлангаа ноднин хийлээ шүү дээ. Одоо л ард түмэндээ цацах гэж байна. Телевизээр аяны хүрээнд нэлээд хэдэн удаан зочны ярилцлага өгч байсан болохоор 2013 оноос “дахиж телевизээр нэг их гарахгүй юм шүү” гэж бодож байлаа.

Гэтэл энэ оны нэгдүгээр сард “ТВ-9” телевизийн за­хирал дуудаж уулзсаны эцэст тус телевиз бо­ловс­ролыг дэмжигч гэдгээ ха­руулж Монголд анх удаа бо­ловсролын ток шоу зохион байгуулж би хөтлөх болсон юм. Гурван жил судалгаа хийсэн, хэлэх үгтэй болсон надад ард түмэндээ дуу хоо­лой нь болох боломж ол­­госон нэвтрүүлгийг дэмж­сэн энэ телевизийн хамт олонд талархах ёс­той. Энэ нэвтрүүлгийн зо­рилго нь мэргэжлээ буруу сон­гос­ноос олон дипломтой ажил­гүйчүүдийн тоог дахин нэ­мэхгүйн төлөө, хүүхдүүд оюутнууд иргэдэд олон талын мэдлэг мэдээлийг ол­госон үзэгч олны хүлээж байдаг нэвтрүүлэг болсонд өчүүхэн би баяртай байгаа.

-Одоо та ямар ажил өр­нүүлэхээр, юу төлөвлөөд явж байгаа талаар сонирх­вол?

-Эхний ээлжинд судал­гаанд үндэслэн бүтээсэн англи хэл сурахыг хүссэн бүх хүмүүст зориулсан 3 жилийн нандин бүтээлүүдээ ард түмэндээ таниулах гэж байна. Урд нь бол буяны сайн үйлсийн гэдэг утгаараа рекламдаж чаддаггүй байсан тул хөдөөний байтугай хо­тын зарим хүмүүс ч ийм юм байдгийг мэдэхгүй байсаар байна. Одоо энэ бүтээлээрээ гэрээсээ, ажлаасаа, ганцаа­раа, олуулаа, чөлөөт цагаа­раа “Багшгүйгээр англи хэл сурцгаая” гэсэн 2 ном 4 хичээлийг ард олондоо хүр­гэх хөтөлбөр эхлээд хэрэг­жинэ. Дараа нь иргэдийнхээ англи хэлтэй болоход тус­лах зорилготой гадны бай­гууллагуудтай хамтарсан ажлууд шат дараатайгаар явагдана.

Ихэнх хүмүүс амьд­ралынхаа төлөө гэсээр зав­гүй ажиллаж байна. Бас дийлэнх нь тэр болгон сургалтад суух мөнгө хомс байна. Ард иргэд маань бүгд л англи хэлтэй болчихвол амьдрал нь дээшилнэ, дэл­хийн хөгжилтэй хөл ний­лүүлэн алхаж чадна гэж би боддог. Ер нь бол монголчууд маань маш авъяаслаг, юмыг хурдан сурдаг гээд л магтаад байвал олон талаараа онц­гой хүмүүс шүү дээ. Тийм болохоор өчүүхэн миний бие нь 3 жилд англи хэл гэж ярихаасаа илүү монгол хэлээ дээдлэе, хэрвээ та бүхэн монгол хэлээ сайн сурчихвал дараагийн гадны хэлийг судалбал илүү хурдан сурах болно гэж ярьж байснаараа олон хүнд сурах урам өгсөн гэж боддог. Өөрийн сурч яваагаасаа болон сурсан мэдсэнээсээ ард түмэнтэйгээ хуваалцахаар бүтээсэн бүтээлүүд маань нас харгалзахгүй монгол хэ­лээрээ уншдаг, бүх хүнд сурах боломж олгож байгаа нь англи хэлний дүрмийг тайлбарлаж байх явцдаа монгол хэлнийх нь дүрмийг эргээд нэг санах сэргээх дохиог өгч байгаагаараа онц­лог юм даа. Саяхан бо­ловсролын хүрээлэнгээс миний бүтээлүүдэд “Энэхүү сургалтын хэрэглэгдэхүүн нь англи хэлийг цэгцтэй сайн сурах хүсэл эрмэлзлэлтэй бүх насныханд зориулсан иж бүрэн сурах бичиг болсон төдийгүй, Монголынхоо үзэс­гэлэнт байгалийг та­ниу­­лахыг хүссэн албан бус боловсролын агуулгын хү­рээнд ашиглаж болохуйц хэрэгцээтэй сайн бүтээл бол­сон байна,,, “гэсэн” шин­жил­гээний үнэлэлт дүг­нэлт өгсөн байна лээ. Энэ талаар сонсоод манайд чинь үнэн шударга ажилладаг газар байдаг л юм байна гэж тэрхэндээ талархах сэтгэл төрсөн шүү.

-Таны бүтээлүүд хэзээ худалдаанд гарах вэ. Бай­гууллагууд ажилт­нууддаа таны бүтээлээс авч сургах, шагнах мэт ажлууд зохион байгуулбал танайх хэр зэрэг хүлээж авах бол?

-Зурагттай айл бүр DVD тоглуулагч залгаад гэр бү­лээрээ үзэх боломжтой, ца­гаан толгойгоос нь эхлүүлж монгол хэлний дүрэмтэй нь хослуулан тайлбар хийсэн дүрстэй хичээл, хоёр сурах бичгийн хамт энэ тавдугаар сарын 25-оос эхлэн дахин уншигчдын гар дээр очиж байна. Та хэдэн настай байх нь хамаагүй англи хэлний мэдлэгтэй болох хүсэлтэй л байвал монгол хэлээрээ уншиж чаддаг байхад энэхүү бүтээлээс сонирхоход илүүдэхгүй гэж хэлмээр байна.

Харин тэмдэглэлт ой эс­вэл ажилчдынхаа оюунд хөрөнгө оруулахыг хүссэн байгууллага байвал бид та бүхэнтэй тал бүрээр хамтран ажиллахад бэлэн байгаа. Түмэн наст хээтэй гоёмсог хайрцагтай болсон манай бүтээл үнэхээр оюунлаг бэлэг, шагнал болно гэдэгтэй санал нэгтэй байна. Энэ нь нэг талаараа номын буян дэлгэрүүлэх үйлсэд хамтарч оролцож байгаа буянтай ажил шүү дээ. За ингээд энэ жил сургуулиа төгсөж байгаа нийт хүүхдүүддээ шалгалтанд нь чин сэтгэлээ­сээ амжилт хүсээд миний дүү нар мэргэжлээ л зөв сонгоорой гэж захимаар байна. Мөн 2009-2012 онд “Сайн үйлсийн аяны” су­далгаа хийж явахад урам өгч тусалж байсан олон сайхан найзууд болон сэтгэлийн дэм өгч байсан нийт хүмүүстээ баярласан шүү гэж хэлмээр байна. Оюунлаг монголчууд маань эрүүл энх байж, үйлс нь өөдрөг бүтэмжтэй байхын өлзийтэй ерөөлийг дэвшүүлье.
Эх сурвалж: