УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатартай цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.
-Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн 2015 оны төсвийн тодотголыг та хэрхэн дүгнэж байна вэ. Ерөнхий сайдын хэлсэнчлэн сайн төсвийн тодотгол болж чадсан уу?
-2015 оны төсвийн тодотголд бодлогын алдаа хэд хэд байна. Нэгдүгээрт, эдийн засаг хямралтай байна гэсэн мөртлөө таван төрлийн татварыг нэмэх санал оруулж ирж байна. Аж ахуйн нэгж, ард иргэдийн өр зээл нэмэгдчихсэн, барааны үнэ өсчихсөн, ард иргэдийн бодит орлого буурчихсан өнөө үед татвар нэмэх санал оруулж ирж буй нь бодлогын алдаа. Аж ахуйн нэгж, ард иргэдээсээ худалдааны татвар авах нь хямралыг давахад хэрэгтэй гэсэн онигоо шиг зүйлийг зарим хүн УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд ярьж байна. Хоёрдугаарт, Засгийн газраас 2015 оны төсвийг өргөн барихдаа эдийн засгийн өсөлтийг 7.1 хувь гэж тооцсон байсан. Харин 2015 оны төсвийн тодотголыг өргөн барихдаа татвар нэмнэ, нийт зардлыг 900 гаруй тэрбум төгрөгөөр бууруулна, төсвийн хөрөнгө оруулалтыг бууруулна гэчихээд эдийн засгийн өсөлт яг хэвээрээ 7.1 хувь байна аа гээд л оруулаад ирж байна. Энэ нь татвар нэмэх, зардал хасах нь эдийн засгийн өсөлтөд нөлөөлөхгүй гэж Засгийн газар үзэж байгааг харуулж байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл, энэ Засгийн газарт хямралыг давах бодлого үгүй, бодлогын аливаа арга хэмжээ эдийн засагт ямар нөлөө үзүүлэх вэ гэдэг тооцоо байхгүй байна гэсэн үг. Эдийн засагт нөлөөлөхгүй юм бол яах гэж төсвийн тодотгол хийж байгаа юм бэ? Гуравдугаарт, Монгол Улсын өрийг ДНБ-ий 70 хувьд хүргэнэ гээд дахиад зүтгэж эхэллээ. Өрийн босгоо нэмэгдүүлж, зээл аваад яг ямар төсөл, яаж хэрэгжүүлэх вэ, тэр нь эдийн засагт ямар нөлөө үзүүлэх вэ гэдэг асуултад Засгийн газар хариулж чадахгүй л байна шүү дээ. Хариулж чадахгүйдээ бус, бодлого нь байхгүйг л харуулж байгаа хэрэг. Товчхондоо, юу хийхээ мэдэхгүй байж өр тавина гээд гүйгээд байгаа хүнийг хэн дэмжих юм бэ? Дөрөвдүгээрт, дахиад л алдаатай төсөв орж ирлээ. 2014 онд ажил нь хийгдэж байсан, 2015 он руу шилжиж орох ёстой 210 тэрбум төгрөг буюу улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтын 30 орчим хувьтай тэнцүү хэмжээний хөрөнгө оруулалтыг хасаад оруулаад ирсэн. Энэ бас л алдаа. Ийм төсвийг сайн төсөв гэж хэлэхэд хэцүү.
-Хэрвээ өрийн босгыг ДНБ-ий 70 хувьд хүргэхгүй бол Монгол Улс ОУВС-гийн “Стэнд бай” хөтөлбөр лүү чиглэнэ хэмээн хэлсэн. Үнэхээр ийм байдалд хүрэх үү?
-Зээл бус хөрөнгө оруулалт, хувийн хэвшлийг дэмжиж байж хямралаас гарна. Өрийн хэмжээг нэмэхгүй бол “Стэнд бай” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхээс өөр аргагүй гэж хэлж байгаа нь өөрөө логикгүй. “Стэнд бай” хөтөлбөр гэдэг чинь ОУВС-гаас бага хүүтэй зээлийг алдаатай бодлогоо засах нөхцөлтэйгээр авна гэсэн үг. ОУВС-гаас мөнгө авна гэдэг нь өрөө нэмэгдүүлнэ гэдэгтэй адил зүйл. Өндөр хүүтэй зээл авах уу, төсвийн болон мөнгөний бодлогоо зөв, сахилга баттай явуулж, бага хүүтэй зээл авах уу гэдгээс Засгийн газар сонголт хийх болоод байгаа юм.
-ОУВС-гийн “Стэнд бай” хөтөлбөрийг өмнө нь манай улс хэрэгжүүлж байсан туршлагатай. Гэхдээ зугтах хандлагатай байдаг нь ямар учиртай юм бэ?
Үргэлжлэлийг энд дарж үзнэ үү