Ирэх сарын 1-нээс нийслэлийн зуслангийн газар өмчлөх ажил эхэлнэ. Үүнтэй болбогдуулан Нийслэлийн өмчийн харилцааны газрын Газар өмчлөл, өмчийн менежментийн хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн Ц.Шижирээс дараах тодруулгыг авлаа.
-Ирэх сарын 1-ний өдрөөс эхлэн зуслангийн газрыг иргэдэд өмчлүүлэх ажлыг эхлүүлэхээр болоод байна. Энэ ажил хэдий хугацаанд үргэлжлэх вэ?
-Нийслэлийн Чингэлтэй, Сонгинохайрхан, Сүхбаатар дүүрэгт голлох зуслангууд байдаг. Энэ дүүргүүдэд нутагт нийт 47 мянган иргэн зуслангийн зориулалтаар газар эзэмшиж байгаа.Эдгээр иргэний 60 орчим хувь нь зуслангийн газраа өмчлөх боломжтой гэсэн урьдчилсан судалгаа гарсан.
Эхний ээлжинд Чингэлтэй, Сүхбаатар дүүргийн нутаг дэвсгэр дэх зуслангийн газрыг өмчлүүлэх ажлыг ирэх сарын 1-ний өдрөөс эхлүүлэх бөгөөд бүртгэл, судалгааны ажил эхэлж байна. Мөн газар дээр нь тооллого хийнэ. Тиймээс иргэдийн өргөдлийг наймдугаар сард багтаан хүлээн авах юм.
-Одоогийн байдлаар зуслангийн газрыг өмчлөх боломжтой хэдэн хүн байна. Иргэдийн зүгээс юу бэлдэх вэ?
-Бидний гаргасан тооцоогоор нийслэлд 47 мянган өрх зуслангийн газар эзэмшиж байна. Үүнээс газраа өмчлөх боломжтой 25 мянга орчим иргэн бий. Мөн тодорхой байршлуудад “Зуслангийн газар өмчлүүлэх түр товчоо”-г байгуулан иргэдэд илүү ойр байж, тодорхой мэдээлэл өгөхөөр төлөвлөж байгаа. Газар өмчлөх иргэд газар өмчлөх тухай хүсэлт гаргах батлагдсан маягтын дагуу бөглөх, иргэний үнэмлэхний нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбар, газар эзэмших эрхийн гэрчилгээ /эх хувиар/, газрын кадастрын зураг, газрын төлбөрийг зохих журмын дагуу тушаасан байх шаардлагатай.
-Нийслэлд зуслангийн суурьшлын бүсийг цаашид шинээр товлож, сунгах боломж бий юү?
-Нийслэлийн ногоон бүс орчмын газарт зуслангийн шинэ суурьшлын бүс бий болгох боломжгүй. Өөрөөр хэлбэл нөөцгүй болсон гэсэн үг. Одоо иргэдийн эзэмшиж байгаа газрыг өмчлүүлнэ. Харин иргэдэд шинээр газар өмчлүүлэх ажил тусдаа зүйл юм.
-Үерийн ам, ой мод, усны сан бүхий бүсэд газар өмчлүүлэхгүй гэж байгаа. Энэ бүсүүдэд зуслангийн газар эзэмшиж буй өрхүүдийн асуудлыг хэрхэн шийдвэрлэж байгаа вэ?
-Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуульд ойн сан, усны сан, хамгаалалтын зурвас, замын сүлжээний газарт иргэдэд газар өмчлүүлэхгүй гэж заасан байдаг. Мөн иргэд ихэвчлэн үерийн аман дээр зөвшөөрөлгүй буучихдаг. Тэдгээр иргэнд газрын зөвшөөрөл байхгүй учраас газар өмчлүүлэх боломжгүй. Түүнчлэн энэ тохиолдолд газар чөлөөлөх арга хэмжээ авахаар төлөвлөж байна. Ой мод, усан сан бүхий бүсэд судалгаа хийгээд зөрчил гарвал нүүлгэх арга хэмжээ авна.
-Зуслангийн газраас гадна нийслэлийн дүүргүүдэд шинээр газар өмчлүүлэх ажил хэзээнээс эхлэх вэ?
-Нийслэлийн хүн амын дөнгөж найман хувь нь газраа өмчлөөд байгаа. Үлдсэн сая гаруй иргэний газрын асуудлыг шийдвэрлэх нэг салбар ажил нь зуслангийн газар өмчлөх ажил. Энэ ажил жигдэрснээр 30 орчим мянган иргэний асуудлыг шийдвэрлэж байна.
Харин иргэдэд шинээр газар өмчлүүлэх ажил одоогийн байдлаар зогссон. Гэхдээ нийслэлийн хэмжээнд нөөцтэй газрын судалгааг хийж байгаа учраас өмчлүүлэх боломжтой газрын нөөц тодорхой болмогц төлөвлөлт хийж иргэдэд өмчлүүлнэ. Энэ ажил тун удахгүй эхэлнэ.
Эхний ээлжинд НИТХ-аар батлагдсан 52 байршилд төлөвлөлт хийж байна. Цаашид ч газрын нөөцийн судалгааг хийхээр төлөвлөж байна.
-Газар өмчлөх эрх авахын тулд хугацаа их зарцуулж байна гэсэн гомдол иргэдээс ирүүлдэг. Зуслангийн болон шинээр газар өмчлүүлэхдээ энэ хугацааг багасгахад хэрхэн анхаарч байгаа вэ?
-Энэ жилээс газар өмчлөлийн ажлыг шинэлэг хэлбэрээр зохион байгуулахаар төлөвлөж байна. Тухайлбал зуслангийн газрыг иргэдэд өмчлүүлэх нь томоохон ажил юм. Бид энэ ажлыг зохион байгуулахдаа газар дээр нь очиж ажиллаж, богино хугацаанд шийдвэрлэе гэж байгаа. Тиймээс газар өмчлөх ажил цаашид чирэгдэлгүй болно гэсэн үг.