Утга зохиол

March, 2016

  • 1 March

    Б.Ойдов Шадар ван Чингүнжавд зориулан шүлэг бичжээ

      Зохиолч, яруу найрагч Б.Ойдов өнөөдөр тохиож буй “Эх орончдын өдөр”-т зориулан эх оронч, Шадар ван Чингүнжавд нэгэн шүлэг зориулан бичжээ. Тэрбээр өнгөрсөн жилийн энэ өдөр “Босоо хөх Монгол” бүлгэмийн хүсэлтээр Чингисийн талбайд “Төрөөс төрсөн тэрбумтан” шүлгээ уншиж байсан юм. Б.Ойдов нь “Эрх танхай нүргэлээн”, “Ар халхын шилийн сайн эрчүүд”, “Монголын цуутай нударган тулаанчид”, “Айн Жалудын цавчилдаан” зэрэг 30 гаруй ном …

February, 2016

  • 17 February

    “ОЙРД ХЯЗГААР – ЭЭДРЭЭТ ЦАДИГ” хэмээх шинэ ном хэвлэгдэн гарлаа

    Яруу найрагч, зохиолч, судлаач Г.Төрмөнхийн “ОЙРД ХЯЗГААР – ЭЭДРЭЭТ ЦАДИГ” хэмээх шинэ ном хэвлэгдэн гарлаа. Энэ номонд зохиогчийн XIX зууны сүүлч XX зууны эхэн үед амьдарч байсан Ойрд Монголын түүхэн зүтгэлтэн Дамбийжанцаны тухай болон тэр үеийн түүхэн үйл явцын тухай “ЧӨЛӨӨЛӨГЧ ГЭГЭЭНТЭН” хэмээх бэсрэг кино, роман мөн эл сэдвээрх судалгааны үгүүллүүд, Зүүн гарын их хаан Э.Галдангийн амьдарч тэмцэж байсан цаг …

  • 4 February

    Еврей ардын ХОРИН ДОЛООН мэргэн үг

    Дэлхийн олон үндэстэн угсаатны дундаас өөрийн хурц ухаан, өрсөлдөх чадвараараа онцгойрдог Еврейчүүдийн мэргэн үгсээс хүргэж байна. Адам бол анхны азтай хүн. Учир нь түүнд хадам эх байгаагүй. Хэрвээ асуудлыг мөнгөөр шийдэж болж байвал тэр асуудал биш, зардал. Бурхан хүнд хоёр чих, нэг ам заяасан тул бага ярьж их сонсох ёстой. Бурхан чамайг шулам шиг хүүхнүүдээс хамгаалдаг, харин сайнаас нь өөрөө …

  • 3 February

    “Болор цом-33” яруу найргийн наадмын тэргүүн шүлгийг хүргэж байна

    “Болор цом-33” яруу найргийн наадам өчигдөр СТӨ-нд болсон. Үүнд “Шинэ мянган” утга зохиолын нэгдлийн гишүүн, Төв аймгийн Баян-Өнжүүл сумын харьяат, Г.Сэр-Одын нэрэмжит шагналт Цэвэг-Очирын Эрдэнэбаатар түрүүлсэн билээ. Түүний Янжинлхам бурханд ивээгдсэн шүлгийг уншигч танаа хүргэе. Суурин иргэншлийн цаг Нүд шиг алаг замбуугийн нарны аймагт Нулимс нь болж бөмбөрөх дэлхийн тунгалагт Хүмүүсийг нүцгэлж харах адын хүсэл минь Хүүхэнд тачъяахаас шал ондоон …

January, 2016

  • 10 January

    Яруу найраг: Монгол минь дээ

    Монгол минь дээ Ардчилал байлаа гээд Архинд живснээс хэтэрсэнгүй Алт байлаа гээд Гуйлгачин заяанаас өндийсөнгүй Хууль байлаа гээд Худал үнэн болж шүүгдэх юм Хуульт төр оршилоо гээд Улс нь Улс шиг төвхнөгүй юм Хоол горьдсон нохой мэт Ходоодондоо захируулсан ард Хонцын сэтгэл өвөрлөсөн Ховдог шунахай түшмэдүүд Ийм нэгэн улсыг Монгол гэж дуудаж байна Эцэг Чингисийнхээ нэрээр Эрээ цээргүй хашгирч байна …

December, 2015

  • 20 December

    Галидас: Үүлэн Зардас /найраглал/

    Хайр сэтгэл болоод санасан сэтгэл, агуу хайрын зуучын тухай алдарт Галидасын Үүлэн Зардас зохиолын тухай сонсоогүй хүн ховор бизээ. Энэхүү зохиолын талаар багахан тайлбар оруулая. Таалан соёрхоно уу. Санскрит хэлээр  Мегхадүүта (Мегха нь үүл, Дүүта нь элч зардас, эсвэл хайрын зууч) хэмээх энэ найраглал нь Энэтхэгтээ ховор, бүрэн гүйцэд судлагдаагүй санскрит утга зохиолын дурсгалтай холбоотой зохиол юм. Зохиолын эх нь …

  • 13 December

    Яруу найраг: Цод болдон хошуу

    Цод болдон хошуут үзэгнээс Цөнгийн найраг түрэх юм Намуухан хөгжмийн уусах аянд Намсхан аядуу зөөлөн бүжих шиг Цэнгэл баяраар хөөрөөд Цэргүүд гэнэт халагдаад ирэх шиг Нар сар од гурав зэрэгцснийг Намхан буурал ижийнхээ чихэнд нь дуулгах шиг Цод болдон тэр л үзгийн хошуу Цэгээхэн хүслийг минь огштол нь дэврүүлээд байна Гэгээвч цонхоороо харах вий гэж Гэрэл сүүдрээ тааруулж Хаалга үүдийг …

November, 2015

  • 26 November

    ”Азийн хүлэг улс” номын нээлт боллоо

    Лувсаннамсрай овогтой Оюун­-Эрдэнэ 10 жилийн өмнө “Алсын хараа” нэртэй хувь хүний хөгжлийн тухай номоо хэвлүүлж байсан бол энэ удаад  “Азийн Хүлэг Улс” номоо хэвлүүлж өнөөдөр шинэ номынхоо нээлтийг хийжээ. Тэрбээр  энэхүү бүтээлдээ улс орны өнгөрсөн 25 жилийн дүгнэлт, өнөөдрийн нөхцөл байдал, ирэх 25 жилийн хөгжлийн төсөөллийг хөнджээ. Энэхүү тэргүүн дэвтэр нь доголон ардчилал, түүчээ шувуу, цогтэрдэнэ гэсэн 3 үндсэн бүлэг …

October, 2015

  • 30 October

    Хулгайч /сургааль үлгэр/

    Урьд цагт нэг хулгайч  Нагаржунай гэгээнтэй уулзаад сэтгэл нь маш ихээр хөдөлжээ. Учир нь тэр урьд өмнө нь хэзээ ч тийм гайхалтай, төгс төгөлдөр нэгэнтэй учирч байсангүй. Хулгайч эр гэгээнтэнээс, “Надад тантай адил болох боломж бий болов уу? Гэхдээ нэг зүйлийг тодорхой болгох хэрэгтэй. Би бол хулгайч. Би хэзээ ч хулгай хийхээ зогсоож чадахгүй. Тиймээс хулгай хийхээ боль гэсэн нөхцөл …

  • 26 October

    “Хайрын цас” өгүүллэг

    Би сургуулийнхаа царайлаг хөвгүүдийн тоонд ордог. Биеэ тоосон, царайлаг гэсэн утгаараа ч охидын сэтгэлээр тоглох эрдэм аргыг гаргууд дээд зэргээр эзэмшсэн нэгэн байсан. Миний энэ өөрийгөө зугаацуулж, найз нартайгаа марзан яриа өрнүүлж, түүгээр ч үл барам охидын нулимсаар бахаа ханган түүнээсээ таашаал авч амьдардаг амьдралыг минь хүний нүдэнд тэр болгон өртчихгүй энгийн даруухан мөртлөө ухаалаг нэгэн охин уг үндсээр нь …

  • 20 October

    Ижийдээ очих зам

    Ээж: Миний хүү цай, хоолоо уугаад яваарай. Хүү: Ээж минь амжихгүй ээ би яараад байна. Ээж: Хамаагүй яарч гүйж яваад унаж ойчив оо.  Болгоомжтой яваарай. Хүү: Заа мэдэж байна аа. Ээж: Миний хүү ижий дээрээ ойр ойрхон ирж бай л даа. Хүү: Таныг энэ газраас нүү гэж хэлээд байхад хүний үгэнд орохгүй. Тээртэй замаар ирж очих гэж төвөгтэй юм. Ээж: …

September, 2015

  • 22 September

    Харуусал амтагдсан шүлгийн мөрүүдээс…

    Магад тэрэнд орчлон чамлагдсан Мартагдсан хорвоо Бурханд чамлагдсан Далайн эрэг дээр нойрсож буй сахиусан тэнгэр Давчуу орчлонгоос яаран буцсан Яг л унтаж буй мэт Ядарсандаа далайн эрэг дээр нойрссон мэт Үе үе далайн ус үсийг нь илбэх Бузар орчлонгоос буцахад нь зовлонг нь угаах Би боддог юм Үхэл гэж юу юм Үнэнээс хатуу барьцгүй Би гайхдаг юм Биеэ хаяад нөгөө …

  • 8 September

    Инээмсэглэлийн ач тус

    Бяцхан охин гунигтайхан алхаж байгаа нэгэн хүн руу харан инээмсэглэжээ. Охины дотно сайхан инээмсэглэл нөгөө хүний сэтгэлийг сэргээжээ. Сэтгэл нь сэргэж сайхан болсон нөгөө хүн маань саяхан өөрт нь тусалсан нэг найздаа баярласан талархсанаа хэлээгүйгээ санажээ. Ингээд бяцхан зурвас бичин түүнд хүргүүлэв. Зурвасыг авсан найз нь маш их баярлаж, өдрийн хоолоо идэж байсан зоогийн газрын зөөгчид ахиухан шиг цайны мөнгө …

  • 8 September

    Таны заавал унших шилдэг номны жагсаалт

    1. Ч.Эрдэнэ “Их гурвалжин” 2000 он 2. С.Хоукинг “Хар нүх ба шинэ ертөнц” 2003 он 3. С.Хоукинг “Цаг хугацааны товч түүх” 2003 он 4. Э.Мулдашев “Гимлайн судалгааны тайлан” 2003 он 5. Э.Мулдашев “Бурхадын хотын эрэлд” 2004 он 6. Р.Бах “Жонатан Ливингстон хэмээх цахлай” 7. Күнз “Шүүмжлэлт өгүүлэл” 2003 он 8. А.Говинда “Төвдийн нууц тарнийн үндэс” 9. Г.Аюурзана “2*2=6 буюу суут …

  • 7 September

    Бидэнтэйгээ цуг зовж, жаргаж яваа соён гэгээрүүлэгч

    1990 онд Ардын их хурлын депутатаар ажиллаж эхэлснээс өнөөг хүртэл тэрбээр төр засагт өөрийн мэдлэг боловсрол, хувь нэмрийг оруулж яваа юм. Төрд ажилласан хугацаандаа олон улс орноор явж, танин мэдэх, соёл, нийгмийн байдалтай танилцсан тухай эссэ тэмдэглэлээ УИХ-ын гишүүн Д.Лүндээжанцан манай сайтаар дамжуулан уншигч та бүхэнд хүргэж байна. Өнгөрсөн  хоногуудад түүний “Гал ус хоёр”, Монгол хуулийн “Архитектор”, Шопены гэрт, Хөшгөө бүү …