Солонгост монголчууд жаргах гэж очдоггүй

Олон жилийн ѳмнѳѳс мэдэх нэг найз маань Солонгост ѳдрѳѳр сурангаа оройгоор ажил хийж байна. Нэг орой хамт ээлжинд гарах хүн нь ажилдаа ирэх боломжгүй болчихлоо. Тэгээд намайг нэг шѳнѳ хамтдаа ажиллаад туслаад ѳгѳѳч ээ гэж гуйлаа. Оройны 7 цагаас ѳглѳѳний 7 цаг хүртэл ресторанд аяга угаагаад 85,000 вон (175,000тѳг) ѳгнѳ гэжийн. Зүгээр унтаж байхаар яваад ирье гэж бодлоо. Ажил нь ч амархан, мѳнгѳ нь ч боломжийн санагдлаа. Чи аяга угааж чадах уу? л гэжийн, чадаж ядаад байх юу байхав. Насаараа угаасан туршлага байна гээд томроод очлоо…

…Гэрээсээ гарахдаа хэдэн хурдан темптэй дуу утсан дээрээ татаж аваад дуугаа сонсож бүжиглэнгээ аяга угаая мугаая гээ л гарав… Ажлын байран дээрээ ирлээ. Нэг жижгэвтэр хоолны газар байна. Усны гутал, хормогч, бээлий ѳмсѳѳд ажилдаа оров оо. Дуу чимээ гэж аййймар… юун утаснаас хѳгжим сонсох. Бѳгс эргэх зайгүй газар намайг тойруулаад баахан том том хогийн сав янз бүрийн тавиур угаалгын бодис энэ тэр тавилаа.

За ингээд ажил эхэлвѳѳ. Зѳѳгч нар аяга тавагнууд авчраа л шидчихнэ. Аяганд байгаа хоолны хаягдлыг нойтон, хуурайгаар нь ялгаад хаяна. Тэгээд хѳѳстэй шалз халуун усанд угааж, соус, тосноос нь салгана. Дараа нь цэвэр усаар угааж гаргаад автомат ариутгаж угаадаг машинд ѳрж хийнэ. Тэр машинаас нь халуун уур савсаад нүүр лүү саунд орж байгаа юм шиг л тѳѳнѳнѳ. Угааж ариутгасан аягануудаа гаргаж авахад дээрээс уурын дуслууд гар дээр дусч түлнэ. Угаасан аягануудаа бүгдийг нь сортолж ялгаад тогоочийн ширээрүү зѳѳнѳ.

Зѳѳхѳд хүртэл хүндрэлтэй. Том том тогоо шиг аягануудыг ѳѳрийнхѳѳ бүсэлхийнээс толгой хүртэл хэмжээтэй ѳрж байгаад хагалчихгүйхэн шиг болгоомжтой хэрнээ хурдан зѳѳнѳ. Шалаар дүүрэн савантай тостой угаадас тэрэн дээр ѳѳрт томдсон усны гуталтай, дүүрэн аягатай хурдан алхаагаар явна гэдэг бас л хүч, тэнцвэр шаардаж байлаа.

Нэг хоолны ширээнээс наян аяга, халбага, сэрээ, хайч, хавчаар, хайруулын таваг, яс энэ тэр хийдэг тѳмпѳн гарна. Хмм… муухай идэштэй хүмүүс юмаа…

Ширмэн тавганд хоолыг наалдан пад болтол шарна. Хусаад ч арилахгүй нуль түлэнхий. Тэгээд яг ингээд ажиглаад харахаар идээд байх хоол ч байхгүй юм. Хоолоо тѳмпѳн тогоогоор нь захиалчихаад ганц хоёр халбагадаад л хаядаг бололтой. Ѳлсгөлѳнгѳѳр сүйрч байсан түүхтэй улс гэхэд итгэмээргүй их хоол хаядаг юм байна. Миний тооцоолсноор нэг шѳнийн дотор шингэнийг нь шүүсэн 200-аад кг хоолны хаягдал гарч байна.

Аан тийм, аяга угаахаас гадна намайг тойруулж тавьсан хогийн савнууд дүүрхээр тэр хогоо гадаа гаргаж хаяна. Гарандаа хүчгүй хүнд тэрийг ѳргѳж хаях, ширмэн таваг тогоонуудыг угаах нтр бол за ёстой майлах байтугай гасалмаар байлаа.

00 орох завгүй бүр гүнзгий амьсгаа авах завгүй шѳнѳ дунд боллоо. Ганцхан минут л зүгээр зогсвол нѳгѳѳ 80 аяга чинь 800 болоод, уул овоо шиг овоорчно. Цаанаас зѳѳгч нар аягаа аваач гэж загнана. Наанаас тогооч нар аягаа ѳгѳѳч гэж зандарна. Шѳнѳ дунд болоход бүх чадал дуусаад, чимээнд нь чих шуугиад, тойруулж тавьсан дамжлагуудаа хийж дороо эргэсээр байгаад агааргүй халуун бѳгчим дээрээс нь тэр хоол, соусны эхүүн үнэрт нь угаартаад яг унах шахав.

Ашгүй манай найз гялс хоол идчих гээд дуудав. Бид хоёр гал тогооны арын амбаарт нэг нэг аяга далайн байцаатай будаа гялгар уутан бээлий угалж байгаад гараараа базагадаа л амруугаа чихлээ. Нѳгѳѳ аяганууд уул овоо шиг болж байгаа байхдаа гээд санаа зовоод будаа хоолойгоор давдаггүй ээ…

Амьдралдаа үзсэн хамгийн урт шѳнѳ дороо эргэлдээ л, хѳлсѳѳ гоожуулаал угаагаал байдаг цаг явдаггүй ээ. Гарын бугуй, эрхий долоовор хуруунууд тасарч унаж байгаа юм шиг мэдрэмж буцлам халуун усанд байсаар байгаад хавдаж бас цэврүү үсэрч эхэлжийн.

Гарнаас илүү хѳлний ул яг хагарах нь ээ. Дотроо нѳгѳѳ солонгосуудыг үхтэл хараав. Тэнэг хүүрнүүд чинь хар шѳнѳ үхсэнээ хийж идэх юм эргүүлж явдаг байнаа. Унтаж хэвтдэггүй хаашаа янзын гаж амьтад вэ? Хоол захиалсын бол дуустал нь идээч… ямар балиар идэштэй юм бэ гээл харааж гарав. Уур хүрч байгаад дараа нь уурлах чадалгүй болтлоо ядрав. Хоолны газрын эзэн авгай шүлсээ үсчүүлээл хашигачаад л байв. Азаар юу гээд байгааг нь ойлгохгүй амар байлаа…

Оройноос шѳнѳ хүртэл солонгос зѳѳгч нар хурдан аягаа ав гэхээс ѳѳр гомдол хэлэхгүй аятайхан ажиллаа. Шѳнѳѳс ѳглѳѳ хүртэл монгол зѳѳгч нар ажиллаж байна. Ярдаг гѳлѳг шиг ганц хоёр охид. Аягүй стресстэй хурдлаач дээ гээл над руу угаадастай аяга нтр шидлээстэй, савх мавхаа дутуу угаасан байна дахиж угаа, эзэнд хэлий шүү нтр гэж зандраад л…

За тэр ч яахав. Хѳлийн ул янгинаад тэрмуу бацааныг битгий дарвалзаад байгаарай гэж хэлье гэж бодсон ч үнэндээ ам ангайх ч тэнхэлгүй болсон байлаа.

Ашгүй ѳглѳѳ боллоо. Бүх хүмүүс гарч эцэст нь үйлчлүүлэгч, зѳѳгч, тогооч нарын хамтаараа дэлбэлсэн бүх юмыг хуу цэвэрлээд 8 гээд тамын тогооноос гарч гүнзгий амьсгаа авав. 85,000-аа аваад хѳлийн ул ѳвдѳѳд гишгэж чадахгүй байсан болохоор Солонгост намайг хэн л танив гээд 4 хѳллѳѳд мѳлхѳсѳѳр байгаад гэртээ орж ирэв.

1 шѳнѳ 85, 10 шѳнѳ 850, 1 сард 2,550,000 вон хагас бүтэн сайн, ачаалалтай ѳдрүүдээр ажиллавал 1 шѳнѳ 95,000 ингээд бодсон чинь яах гэж хүмүүс Солонгос руу ирэх гэж Элчинд бѳѳн дараалал үүсгээд байгааг амархаан ойлгоно.

Монгол хүмүүс ажил хийж чаддаггүй л гээд байдаг юм. Энд монгол хүмүүс ёстой хамаг боолын ажлыг маш сайн гүйцэтгэлтэй хийж байна. Авгай хүүхэн эргүүлж, архи дарс уудаг гээд л хардаад байдаг юм билээ. Ийм хурдаар ингэж завгүй ажиллаж байгаа хүмүүст архи ууж, авгай эргүүлэх байтугай гүнзгий амьсгаа авах зай гардаггүй юм байна. Мѳнгийг ч сайн олжийн. Зовж олсон мѳнгѳѳ Монгол руу шилжүүлэнэ. Хичнээн ѳр хааж, хэдэн хүн хэдэн гэр бүл тэжээж байгааг таашгүй. Нѳгѳѳ тэжээлгэж байгаа хэд Монголд нѳгѳѳ л нэг босоо монгол хийморь, хаан хатан заяагаа ярьж ѳмсѳж зүүж хэрэглэж байгаа зүйлээрээ уралдаастай. Дээрээс нь хардаж сэрдэж энд ажиллаж байгаа хэддээ дарамт ѳгѳѳстэй.

Хүний газар хүний ая эвийг олоод сурчихсан, ажлыг машин шиг хийдэг, хариуцлагатай, найдвартай ийм бүлэг ажиллах хүч Монголдоо энэ хурдаар нийтээрээ ажиллахад 2 жилийн дараах Монгол улс ямар болох бол?

Ѳдрѳѳр сурч, оройгоор ажиллаад, зарим нь ѳдѳр шѳнѳгүй борви бохисхийлгүй ажиллаж байгаа энэ хүмүүсээр бахархах биш эрүүл байгаасай гэж ѳрѳвдѳж сууна.

Би бол ганц хоног аяга угаах чадалгүй зүгээр л нэг гошного царайт гэдгээ мэдэрсѳѳѳѳн. Угааснаас хойш 3, 4 хонож байгаа ч гар хѳлний ѳвчин арилахгүй ѳнѳѳдрѳѳс утсаа ѳргѳх тэнхээтэй болоод фэйсбүүкдээд хэвтэж байна. Ай хѳѳрхий амьдарлаа гэж…

Cheggy Ganbold